Co dalej z terenem po cukrowni?
Sprzedaż terenu lub wynajem, a jeśli nie to powrót do pomysłu utworzenia muzeum upamiętniającego historię przemysłu cukrowniczego. Krajowa Spółka Cukrowa S.A. kontynuuje działania, mające na celu zagospodarowanie nieruchomości po cukrowni w Ostrowcu Świętokrzyskim, położonych przy ul. Świętokrzyskiej.
-W najbliższym czasie zamierzamy ponowić proces sprzedaży w przetargach publicznych obszarów poosadnikowych, znajdujących się pomiędzy ulicami: Świętokrzyską i Kolejową oraz placu składowego pomiędzy ulicą Osadową a obiektami Centrum Wypału Wapna Sp. z o.o. -mówi Sandra Malinowska, rzecznik prasowy Krajowej Spółki Cukrowej S.A. Jednocześnie rozpoczęto promowanie obiektów magazynowych i składowych, znajdujących się na terenie byłego kompleksu fabrycznego oraz pomieszczeń biurowych do najmu i dzierżawy dla lokalnych przedsiębiorców.
Jak się dowiedzieliśmy, Krajowa Spółka Cukrowa S.A. analizuje także możliwości realizacji w tej lokalizacji przedsięwzięcia w zakresie zachowania obiektów i dokumentacji upamiętniających historię przemysłu cukrowniczego na ziemiach polskich, jednak w tym zakresie niezbędne jest zaangażowanie lokalnych władz i instytucji muzealno -kulturalnych w tego rodzaju projekt.
Dwa razy było blisko
Dwukrotnie było blisko sprzedaży byłego terenu cukrowni w Częstocicach i w obu przypadkach stanowcze ?nie? powiedziała lokalna społeczność. Za pierwszym razem koncern Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo chciał wybudować tu biogazownię rolniczą. Protesty okolicznych mieszkańców, obawiających się nieprzyjemnego fetoru wydobywającego się z ciężarówek dowożących gnojowicę do biogazowni, przekreśliły te plany. Pomimo zapewnienia ze strony inwestora, że substrat – wykorzystywany do produkcji biogazu – będzie pochodzenia tylko roślinnego, inwestycja dostała negatywną opinię administracyjną m.in. od Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Ostatecznie w maju 2013 r., PGNiG zlikwidowało powołaną przez siebie spółkę Biogazownia Ostrowiec po nieudanej inwestycji.
Z kolei na początku tego roku kielecka firma wycofała swój wniosek, złożony na jesieni, chcąc zlokalizować w tym miejscu bliźniaczą, do już istniejącej nieopodal, linię do recyklingu odpadów plastikowych. Tutaj również pod naciskiem mieszkańców inwestor wycofał się z realizacji przedsięwzięcia.
Muzealne przymiarki
Już w 2013 r. władze powiatu ostrowieckiego były zainteresowane przejęciem budynku po byłej Cukrowni ?Częstocice? i urządzeniem w nim Muzeum Tradycji Przemysłowych Ostrowca. Chodziło o przekazanie na rzecz powiatu najstarszej części zabudowań fabrycznych byłej cukrowni Częstocice, tzw. ?paczkarni?, częściowo zaadaptowanej i wykorzystywanej jako sala konferencyjna. W przekazanych pomieszczeniach miało powstać Muzeum Cukrownictwa. Wtedy też poznaliśmy zarys interesującego przedsięwzięcia, po dokonaniu przez spółkę cukrową podziału geodezyjnego terenu i przygotowaniu nieruchomości do zbycia. Decyzją Zarządu Powiatu Ostrowieckiego powstał nawet zespół pracujący nad uzgodnieniem wysokości odszkodowania za nieruchomość, którą przejąłby powiat.
Cukrownia była jednym z najstarszych zakładów przemysłowych powiatu ostrowieckiego, która ostatnią kampanię przeprowadziła w 2005 r. Stanowiąc część składową Krajowej Spółki Cukrowej z siedzibą w Toruniu, została przeznaczona do likwidacji. Firma zamierzała zburzyć część obiektów przemysłowych cukrowni, zaś teren podzielić na działki, w celu ich sprzedaży. Świętokrzyski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Kielcach nie zezwolił na wyburzenie niektórych obiektów, m.in. budynku dawnej paczkarni cukru, zbudowanego w 1889 r. Paczkarnia przylegała do głównej hali produkcyjnej cukrowni. Budynek posiada trzy kondygnacje o powierzchni ogólnej ponad 1.000 m kw. Ponadto, pracownicy cukrowni zabiegali o uchronienie tego obiektu, przygotowano także na zlecenie władz KSC wykaz zabytków pochodzących z tej i innych likwidowanych cukrowni, które mogłyby znaleźć się w przyszłej izbie pamięci lub muzeum w Ostrowcu Świętokrzyskim. Władze KSC były gotowe do przekazania nieodpłatnie na rzecz samorządu powiatowego budynku wraz z wydzieloną z terenu cukrowni odpowiednią działką, podłączenia do budynku systemu ogrzewania, energii elektrycznej wraz z kanalizacją. Chciały również przekazać w depozyt zabytkowe obiekty, związane z cukrownictwem, znajdujące się w posiadaniu spółki. Pojawiła się wówczas niepowtarzalna okazja uratowania obiektu będącego świadkiem przemysłowych tradycji Ostrowca Świętokrzyskiego, ważnego elementu niezwykle interesującego założenia urbanistycznego Częstocic. Budynek ten miał być wykorzystany jako Muzeum Cukrownictwa Polskiego (jedynego w skali całego kraju) lub Muzeum Tradycji Przemysłowych Ostrowca Świętokrzyskiego i stanowić oddział Muzeum Historyczno – Archeologicznego. Snuto także plany stworzenia ścieżki turystyczno-edukacyjnej, obrazującej historię przemysłowego Ostrowca na linii od Starej Huty i powstającego muzeum hutnictwa, poprzez muzeum cukrownictwa w obecnych obiektach cukrowni i dalej do muzeum w Częstocicach.
Zbigniew Wesołowski Główny Specjalista ds. Obsługi Inwestorów Urzędu Miasta w Ostrowcu Świętokrzyskim: -KSC S.A. na terenie Częstocic dysponuje dużym obszarem inwestycyjnym o powierzchni ponad 6 ha. Jest to teren przemysłowy, mający potwierdzenie swojego przeznaczenia w obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Niestety dotychczas nawet przedsięwzięcia z tzw. lekkiej produkcji spotykały się ze sprzeciwem części lokalnej społeczności. Dlatego lokalizacja może być w opinii inwestorów obarczona ryzykiem niepowodzenia.
