Niezwykła wystawa w Pałacu Wielopolskich
Za nami wernisaż wystawy ?Józef Piłsudski na pomnikach w II Rzeczypospolitej?, która do końca stycznia eksponowana jest w Pałacu Wielopolskich w Częstocicach. W otwarciu wystawy, której towarzyszył koncert pieśni patriotycznych ?Pereł Ryszarda Góry?, uczestniczył starosta ostrowiecki Zbigniew Duda, który osobiście pogratulował kustoszowi Markowi Wójcickiemu pomysłu i realizacji wystawy. Jej otwarcie zbiegło się z 150 rocznicą urodzin Wielkiego Polaka. Wystawa prezentuje sposoby przedstawiania postaci Marszałka na terenach przedwojennej Polski.
– Na wystawę składają się także liczne zdjęcia pokazujące przedwojenne pomniki poświęcone Piłsudskiemu i oryginalną płaskorzeźbę z pomnika ostrowieckiego. W dwudziestoleciu międzywojennym Józef Piłsudski był częstym tematem prac podejmowanych przez artystów, jednak z czasem zmieniały się sposób i forma, w jaki go przedstawiano. Były to obeliski, popiersia oraz pomniki pełnopostaciowe i konne ? mówi Marek Wójcicki, kustosz wystawy. -W okresie walk legionowych w wizerunkach Brygadiera uwypuklano wizjonerstwo i melancholię, przed rokiem 1926 ?Samotnik z Sulejówka? był przedstawiany jako zatroskany wódz, zamyślony, zgarbiony, ciężko wsparty na szabli. Po przewrocie majowym artyści ukazywali Marszałka jako człowieka cierpiącego i jednocześnie zwycięskiego wodza.
Jak mogliśmy się przekonać, wystawę uzupełniają wybrane publikacje dotyczące osoby Marszałka, ikonografia poświęcona ostrowieckiemu pomnikowi Józefa Piłsudskiego według projektu Jana Ogórkiewicza, odsłoniętego 13 listopada 1932 r., rozebranego w 1949 r. pod pretekstem prac modernizujących sieć wodociągów miejskich, oryginalna plakieta z przedwojennego pomnika, wmurowana i odsłonięta po śmierci Marszałka w 1935 r. Podczas wystawy można oglądać także będące w zbiorach Muzeum Historyczno-Archeologicznego w Ostrowcu Świętokrzyskim fotografie autorstwa Aleksandra Salija z 11 listopada 1993 r. wykonane podczas uroczystego odsłonięcia zrekonstruowanego pomnika Józefa Piłsudskiego.
-Najcenniejszym eksponatem jest płaskorzeźba z pierwszego pomnika Józefa Piłsudskiego, jaki został ustawiony w Ostrowcu w 1932 roku ? informuje kustosz, Marek Wójcicki. Usytuowany był w Parku Miejskim. Już sama data, przypadająca na trzy lata przed śmiercią Marszałka, świadczy o unikatowym charakterze rzeźby. Większość znanych przedstawień powstało już po 1935 roku.
Na początku lat dziewięćdziesiątych postanowiono odbudować pomnik Marszała, a rzeźbiarz Gustaw Hadyna wykonał dwie kopie popiersia. Jedna z nich umieszczona jest na obecnym pomniku. Oryginał znajduje się w zasobach Muzeum Historyczno-Archeologicznego w Ostrowcu.