Kolejne eksponaty w ostrowieckiej Izbie Pamięci Cukrownictwa ? jedynej takiej w Polsce?

Do Izby Pamięci Cukrownictwa, mieszczącej się w sali lustrzanej byłej Cukrowni ?Częstocice?, przybył kolejny transport z Kutnowskiej Hodowli Buraka Cukrowego ze Straszkowa.

Firma zgodnie z przyjętymi w 2018 roku ustaleniami przekazała nieodpłatnie dla izby kolejne maszyny i urządzenia rolnicze. Są to: kombajn Hage do młócenia nasienników, tarka z piłami do pobierania miazgi z korzeni buraków cukrowych, płótniarka do czyszczenia nasion buraka cukrowego, a także analizator ? linia Venema do oznaczania zawartości melasotworów w korzeniach buraka cukrowego.  Wszystkie te maszyny będą eksponowane w hali byłej paczkarni w dziale poświęconym nasiennictwu i uprawie buraka cukrowego.

 

Już kilka tygodni temu informowaliśmy, że Kutnowska Hodowla Buraka Cukrowego ze Straszkowa przekazała nieodpłatnie dla Izby Pamięci Cukrownictwa kilkanaście maszyn i urządzeń rolniczych, m.in. siewnik Nordhausen, młynek, młockarenkę, wyorywacz palcowy i opielacz trzyrzędowy. 

Izba Pamięci Cukrownictwa z siedzibą w Częstocicach powstała z inicjatywy Zarządu Krajowej Spółki Cukrowej S.A. Lokalizacja Izby Pamięci Cukrownictwa w Częstocicach nie jest przypadkowa, gdyż położona jest na terenie jednej z najstarszych na ziemiach polskich cukrowni.

W Izbie Pamięci Cukrownictwa w Częstocicach w Ostrowcu Świętokrzyskim w gablotach eksponowane są produkty, mapy, plany cukrowni, papiery wartościowe, pieniądze w formie monet i banknotów, pocztówki z cukrowni, medale, sztandary, okolicznościowe puchary, wazony. Całości dopełniają dokumenty, zdjęcia urządzenia laboratoryjne i obrazy, a także wyświetlany pokaz multimedialny opowiadający o historii cukrownictwa na ziemiach polskich na przestrzeni wielu lat. Wiele eksponatów pochodzi z I połowy XX wieku. Pokaz multimedialny opowiada o historii cukrownictwa na ziemiach polskich na przestrzeni wielu lat. Na stelażach wystawienniczych, oświetlanych automatycznie, ukazana jest cała historia cukrownictwa. Na jednych z plansz możemy obejrzeć nigdy nie zrealizowany projekt budowy kolejki wąskotorowej, prowadzącej z cukrowni w Częstocicach do Ćmielowa. Na zdjęciach możemy oglądać pierwszą szkołę utworzoną przy naszej cukrowni w Częstocicach, a także doprowadzenie w 1883 r. kolei, za pomocą której można było przywozić do cukrowni buraki nawet z odległych terenów. Częstocice posiadały zresztą jedną z większych plantacji buraka cukrowego.

Do dyspozycji zwiedzających uruchomiony jest infokiosk, wyposażony w ekran dotykowy. Infokiosk pełni funkcję informacyjną, jest skarbnicą wiedzy, eksponatów i ciekawostek związanych z Izbą Pamięci Cukrownictwa. W kiosku multimedialnym możemy zobaczyć wszystkie zgromadzone w izbie pamięci zdjęcia urządzeń, urządzenia, mapy pokazujące organizację cukrowni, akcje cukrowni, karty pocztowe miejscowości z budynkami cukrowni w tle oraz varia, medale, reklamy, sztandary i pamiątki zgromadzone przez cukrownie. Ponieważ po I wojnie światowej brakowało pieniądza państwowego, dlatego wiele cukrowni, zwłaszcza na terenach niemieckich, wydawało swoje pieniądze lokalne.

Placówka jest obiektem całorocznym, udostępnionym dla szkół i wszystkich zainteresowanych.

Najstarszym spośród ponad 600 zgromadzonych obiektów w izbie pamięci jest pochodzący z 1839 r. wypis umowy pomiędzy Leonem Popławskim ? właścicielem wsi Serniki w guberni lubelskiej, a Bankiem Polskim na pożyczkę służącą uruchomieniu cukrowni. Umowa pożyczki z Bankiem Polskim zawarta 29 sierpnia 1839 r. na kwotę 284.722 zł 9 groszy pozwoliła pracować cukrowni w latach 1841-1850.

Wartość historyczną mają plomby pochodzące z różnych cukrowni. Plomby te stosowano dlatego, że rząd rosyjski wprowadził akcyzę na cukier, także cukru trzcinowego z zagranicy. Na wystawie pośród wielu  fotografii można zobaczyć nagrobek Franz Karl Acharda, założyciela w Konarach w 1802 r. pierwszej w Europie cukrowni.

W izbie pamięci zgromadzono także mnóstwo planów, rysunków sytuacyjnych i przekrojów budynków, urządzeń, a także druki, sprawozdania, czasopisma polskie, niemieckie, rosyjskie zajmujące się rynkiem cukrowniczym oraz książki z dziejów cukrowni i te chemiczne, ukazujące tajemnice produkcji cukru. Zgromadzono ponadto liczne dokumenty, korespondencje, sprawozdania zarządów cukrowni, czy też akcje cukrowni.

W izbie pamięci zgromadzono wiele urządzeń pomiarowych. Uwagę przykuwa okular do mierzenia poziomu cukru. Na uwagę zasługują też pochodzące z 1926 r. dwie części turbiny stosowanej w naszej cukrowni. Jest też porcelana, kufle, wazony, gadżety sportowe, uświetniające rocznice  poszczególnych cukrowni, które prowadziły i sponsorowały wiele zespołów sportowych przy okazji organizując wiele zawodów sportowych, m.in. wędkarskie przy okolicznych stawach. Można także oglądać cały dział wystawienniczy poświęcony nasiennictwu buraka cukrowego. Ciekawy jest zbiór torebek z cukrowni z całej Polski, w które pakowano cukier.

Print Friendly, PDF & Email

One thought on “Kolejne eksponaty w ostrowieckiej Izbie Pamięci Cukrownictwa ? jedynej takiej w Polsce?

  • 24/03/2019 at 18:58
    Permalink

    „Izba Pamięci Cukrownictwa z siedzibą w Częstocicach” Gdzie szukać tej miejscowości p. Kisiel?

    Reply

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *