Krzemionki w remoncie
Jak już informowaliśmy, wpisane na Światową Listę Dziedzictwa UNESCO neolityczne kopalnie krzemienia pasiastego w Krzemionkach co najmniej do wiosny przyszłego roku nie będą dostępne dla turystów.
Związane jest to z realizacją projektu zwiększenia dostępności muzeum dla zwiedzających poprzez poprawę infrastruktury Muzeum Archeologicznego i Rezerwatu Krzemionki. Czytelnicy chcą jednak poznać szczegóły rozpoczętych prac na Krzemionkach.
Najpierw przypomnę, że pod koniec 2017 r. muzeum podpisało umowę z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko. W sumie koszt remontu w Krzemionkach i pałacu Wielopolskich w Częstocicach wyniesie ok. 11 mln zł z czego wkład samorządu wyniesie ok. 5 mln zł. W ramach projektu zabezpieczona została kwota 2,5 mln zł na urządzenie wystawy stałej. Ponadto, wynegocjowano w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego przedłużenie terminu inwestycji do 30 czerwca 2020 r.
W ramach prac remontowych i budowlanych na terenie Krzemionek będzie wykonany szyb windowy w głąb kopalni, odbędą się remonty budynków naszybowych, przygotowany zostanie dodatkowy, liczący 20 metrów chodnik z myślą o osobach niepełnosprawnych, wreszcie przebudowana zostanie kładka na polu górniczym. Ponadto, przebudowany i dostosowany do potrzeb edukacyjnych zostanie tzw. Domek Archeologa. Trasa podziemna otrzyma nowe oświetlenie z zasilaniem awaryjnym, a zniszczone osłony wyrobisk zostaną wymienione na bardziej trwałe i estetyczne. Pole górnicze zostanie objęte monitoringiem wizyjnym. Wykonawcą prac na Krzemionkach jest firma Darko z Radomia, która ma wszelkie uprawnienia konserwatorskie i niemałe doświadczenie w tego typu przedsięwzięciach. Co konkretnie zostanie jednak wykonane w Krzemionkach?
W celu zwiększenia dostępności do trasy turystycznej osobom z niepełnosprawnością zamontowane zostaną w szybie Zenon i szybie ewakuacyjnym windy do transportu osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Ich dobór zostanie dostosowany do istniejących przekrojów szybów. W szybie Zenon trzeba będzie w obrębie budynku naszybowego wykonać jego powiększenia, a także wymienić schody na bardziej bezpieczne dla turystów. Z kolei w szybie ewakuacyjnym wymienione zostaną drabiny służące do ewakuacji. Nadbudowa nad tym szybem zapewni też właściwą, bezpieczną obsługę windy. Spąg chodnika trasy turystycznej dostosowany zostanie do bezpiecznego ruchu turystów na wózkach inwalidzkich.
Technologia prac wyrównujących spąg chodnika wymaga zastosowania zasad techniki górniczej. Nie może jednak wpływać negatywnie na okalający górotwór i zabytkowe wyrobiska. Na trasie turystycznej wymienione zostanie oświetlenie. W tych pracach wykorzystane zostaną istniejące już bruzdy i przewierty w skale. Oświetlenie ma ukazać atrakcyjność podziemnej trasy. Barwy światła mają być różne w zależności od tego, co oświetlają, np. barwa zimna biała przeznaczona zostanie dla części kopalni wykonanych współcześnie, w której znajdują się chodniki drążone w celu połączenia tras, pogłębienie korytarzy kopalni. Z kolei barwa biała ciepła, z odcieniem żółtym wykorzystana zostanie dla części zabytkowych wyrobisk poeksploatacyjnych kopalń. Do oświetlenia wykorzystane zostaną elementy optyczne zasilane napięciem 24V. Oświetlenie podziemnej trasy zostanie przyłączone do instalacji elektrycznej w pawilonie nadszybowym. Zainstalowane zostanie zasilanie awaryjne oświetlenia trasy na wypadek przerwy w dostawie prądu, które np. będzie zabezpieczać moc do awaryjnego uruchomienia jednej windy. Prace zmierzają do tego, by dodatkowo doprowadzić zasilanie 230V do dolnej części szybów. W korytarzach zabytkowych kopalni zdemontowane zostanie osiatkowanie lub oszklenie wglądów w ich głębię. W ich miejsce zamontowane zostanie zabezpieczenie z materiału przejrzystego, odpornego na wilgoć panującą w podziemiu. W celach bezpieczeństwa, zamontowany także zostanie system alarmowy, który na całej długości trasy umożliwi przywołanie pomocy za pomocą pilota alarmowego. Obsługa trasy używając pilota będzie mogła wezwać pomoc w chwili zagrożenia. Wreszcie, na początku i końcu chodnika górniczego zamiast drzwi aluminiowych zamontowane zostaną przegrody bardziej pasujące do klimatu panującego w kopalni.
