Jego dziadek był bohaterem z Westerplatte. Szczątki odnaleziono po 80 latach

Dla ostrowczanina Marcina Gębury, na co dzień Przewodniczącego Związku Zawodowego K ADRA Celsa Huta Ostrowiec, tegoroczne obchody wybuchu II Wojny Światowej były wyjątkowe.
Ma to związek z tym, że podczas badań archeologicznych, prowadzonych w 2019 r. na Westerplatte, odnaleziono szczątki obrońców z września 1939 r. W gronie bohaterów również jego dziadka kaprala Jana Gębury.
W dniu 1 września br. z rąk Prezydenta RP Andrzeja Dudy rodziny poległych otrzymały noty identyfi kacyjne. Nazwiska osób, których szczątki odnaleziono po 80 latach, zostały przywołane w Apelu Pamięci.


– Braliśmy udział u uroczystościach na Westerplatte na zaproszenie Instytutu Pomięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, jako przedstawiciele rodziny poległego Jana Gębury. W tym niezwykłym wydarzeniu uczestniczyłem wraz z żoną Edytą i synem Kacprem oraz rodzina Celarych. Było to dla wszystkich ogromne przeżycie, niezapomniane wrażenia i wielki zaszczyt. Dopełnieniem obchodów było zwiedzanie Muzeum II Wojny, okolicznościowa konferencja naukowa oraz spotkanie rodzin poległych z premierem Piotrem Glińskim. Pozostajemy w oczekiwaniu na godny pochówek naszych bohaterów.
Warto przypomnieć, że szczątki odnalezione podczas prac archeologicznych na Westerplatte odzyskały tożsamość dzięki genetycznym badaniom porównawczym, przeprowadzonym przez Zakład Genetyki Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.
W 2019 r. na terenie Westerplatte, podczas badań archeologicznych prowadzonych przez archeologów z Muzeum Westerplatte i Wojny 1939, oddział Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku odnalazł szczątki 9 osób. Głównym założeniem badawczym specjalistów było zlokalizowanie miejsca, gdzie po 7 września 1939 r. pochowano poległych Obrońców Westerplatte. Po ujawnieniu szczątków do prac dołączył prokurator IPN, który powołał do przeprowadzenia badań szczątków Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie. Porównawcze badania genetyczne odbywały się w Zakładzie Genetyki Sądowej PUM.


Identyfikacja pięciu żołnierzy poległych na Westerplatte, dzięki badaniom DNA, to efekt współpracy Muzeum II Wojny Światowej, Instytutu Pamięci Narodowej oraz Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.
Zidentyfikowani: kapral Jan Gębura – poległ w Wartowni Nr 5, plutonowy Adolf Petzelt – poległ 2 IX w Wartowni Nr 5, kapral Bronisław Perucki – poległ 2 IX w Wartowni Nr 5, starszy strzelec Władysław Okrasa – poległ 2 IX w Wartowni Nr 5, legionista Józef Kita – poległ 2 IX w Wartowni Nr 5.
– Identyfikacja poległych żołnierzy jest dla nas wyjątkowym wydarzeniem z kilku względów. Są to jedni z pierwszych żołnierzy września zidentyfikowani metodami genetycznymi. To bardzo ważne dla rodzin ofiar, że pamiętamy o nich i skutecznie doprowadzamy do ich odnalezienia oraz identyfikacji. Polska dzięki tym badaniom wchodzi do elitarnego grona Państw takich jak USA czy Wielka Brytania, które to Państwa poszukują i identyfikują swoich poległych mimo przeszło 70 lat od zakończenia II wojny światowej ? mówi dr Andrzej Ossowski, kierownik Zakładu Genetyki Sądowej PUM i podkreśla: -Dzięki tym pracom pokazujemy, że technologicznie nie odbiegamy
dzisiaj od światowych standardów ? dodaje dr Ossowski. ? Jeżeli chodzi o same badania, to należy podkreślić, że jest to proces wyjątkowo skomplikowany i wymagający współpracy wielu instytucji i naukowców. Identyfikacja ofiar współczesnych konfliktów zbrojnych jest trudnym zadaniem i jak pokazują doświadczenia, popełniane są błędy. Tym trudniejsze są sprawy identyfikacji poległych z okresu II wojny światowej. W tym przypadku dzięki wieloletniej pracy pracowników Muzeum II Wojny Światowej wytypowano i założono kilka scenariuszy badawczych do kogo należą szczątki spoczywające w bezimiennych mogiłach znalezionych na Westerplatte. Pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej odnaleźli krewnych większości z typowanych żołnierzy i pobrano od nich materiał DNA do badań. Nie było to łatwe zadanie, np. prokurator IPN podjął decyzje o ekshumacji brata jednego z poległych. Dla naszego Zespołu, który na co dzień prowadzi projekt Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów, identyfikują ofiary odnalezione na Powązkowskiej ?Łączce? czy na terenie Aresztu śledczego w Białymstoku, możliwość pracy i doprowadzenia do identyfikacja żołnierzy z Westerplatte była ogromnym zaszczytem.
Prace archeologiczne na Westerplatte są pierwszymi w historii półwyspu szerokopłaszczyznowymi badaniami archeologicznymi. Odnalezione w trakcie prac szczątki Obrońców, jak i liczne znaleziska oraz informacje pozyskane w trakcie wcześniejszych etapów badań są bezsprzecznym dowodem konieczności i zasadności prowadzenia prac archeologicznych w tym miejscu, będącym symbolem początku II wojny światowej. 

 

Jan Gębura
1915 -1939, poległ 2 września 1939 r., kapral. Syn Józefa i Walerii. Mieszkał przed wojną we wsi Brody Iłżeckie w powiecie iłżeckim. W latach 1938-1939 odbywał służbę wojskową w 4. Pułku Piechoty Legionów w Kielcach. Na Westerplatte przybył 17 marca 1939 r. w stopniu starszego legionisty jako karabinowy?. Dnia 1 lipca 1939 r. awansowany do stopnia kaprala. Poległ w wartowni nr 5 podczas bombardowania. Miejscem jego upamiętnienia jest Cmentarzyk Poległych na Westerplatte. Odznaczenia: pośmiertnie – Srebrny Krzyż Orderu VM (1945). 

Print Friendly, PDF & Email

One thought on “Jego dziadek był bohaterem z Westerplatte. Szczątki odnaleziono po 80 latach

  • 08/09/2023 at 18:30
    Permalink

    Został zastrzelony na rozkaz kapitana Dąbrowskiego podczas wywieszania białej flagi w dniu 2 września 1939r. Rozkaz wywieszenia białej flagi był majora Sucharskiego.

    Reply

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *