Renowacja Wykusu. Uroczystości Wykusowe 2021

Wykus to miejsce szczególne w skali kraju, niezwykłe za sprawą dziedzictwa historycznego, położone na terenie Nadleśnictwa Suchedniów. W ramach ministerialnego programu ?Miejsca pamięci i trwałe upamiętnienia w kraju? wykonano renowację kompleksu miejsc pamięci żołnierzy Armii Krajowej na Wykusie.

Prace remontowe zrealizowano z inicjatywy Miasta i Gminy Bodzentyn, Stowarzyszenia Siekierno Nasza Ojczyzna oraz Nadleśnictwa Suchedniów. Wniosek złożono w ramach konsultacji ze Środowiskiem Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej ?Ponury?-?Nurt?. Fundusze w wysokości prawie 30 tys. zł Gmina Bodzentyn otrzymała z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu ?Miejsca pamięci i trwałe upamiętnienia w kraju?, którego celem jest wspieranie samorządów w opiece i dbaniu o najważniejsze miejsca pamięci narodowej. Sumarycznie realizacja całości zadania wyniosła blisko 40 tys. zł.

W wyniku przeprowadzonych prac odnowiono ogrodzenie i cztery mogiły żołnierzy Armii Krajowej (Ludmiły Bożeny Stefanowskiej ps. ?Zjawa?, Mariana Cieśli ps. ?Mietek?, Tadeusza Lange ps. ?Szyling?, grupy Jana Kosińskiego ps. ?Jacek?), pomnik żołnierzy Grupy Warszawskiej, odnowiono krzyże, dach nad ołtarzem polowym, wokół kapliczki położono kostkę brukową. Oczyszczono elementy betonowe i kamienne. Naprawiono mostki, kładki, barierki oraz umieszczono tabliczki informacyjne.

W okresie II wojny światowej w rejonie obecnego rezerwatu przyrody stacjonowali partyzanci. Swój obóz zorganizował tu mjr Jan Piwnik ?Ponury”, dowódca świętokrzyskich zgrupowań partyzanckich AK. Niemcy w 1943 r. trzykrotnie organizowali obławy na Wykusie. Z dwóch, które miały miejsce 20 lipca i 17 września 1943 r., zgrupowania partyzantów wyszły zwycięsko, zadając napastnikom znaczne straty. Trzecia obława położyła kres działalności obozowiska Wykus. Ku czci poległych w walce o Ojczyznę, w miejscu dawnego obozu, 15 września 1957 r. odsłonięto kapliczkę z obrazem Matki Boskiej Bolesnej. Z czasem na jej ścianach umieszczono 123 pseudonimy poległych żołnierzy. Kapliczka otoczona jest murem, na którym obecnie zamontowano kilkaset tabliczek z nazwiskami żołnierzy zgrupowań ?Ponurego” i ?Nurta”. Każdego roku, w drugą sobotę czerwca, na Wykusie organizowane są uroczystości upamiętniające poległych żołnierzy Zgrupowań Partyzanckich AK ?Ponury”.

Co roku w drugą sobotę czerwca odbywają się tu uroczystości w duchu etosu Armii Krajowej. Uczestniczą w niej parlamentarzyści, przedstawicieli instytucji rządowych, samorządowych, służb mundurowych, środowisk kombatanckich, strzelców, harcerzy, grup rekonstrukcyjnych i szkół oraz społeczność lokalna, dla których ważna jest pamięć o walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej.

Rezerwat Wykus ustanowiono w celu ochrony wielogatunkowych zbiorowisk roślinnych i dla zachowania w niezmienionej formie terenu zgrupowania oddziałów partyzanckich mjr Jana Piwnika ?Ponurego”.

Uroczystości Wykusowe 2021

Uroczystości związane z upamiętnieniem płk. Jana Piwnika ps. „Ponury” oraz mjr. Eugeniusza Kaszyńskiego ps. „Nurt”, a także ich żołnierzy odbędą się w dniach 11-13 czerwca. Tradycyjnie organizację wydarzenia wspierają leśnicy, w szczególności Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Radomiu oraz nadleśnictwa Suchedniów, Starachowice i Daleszyce.

Organizatorami uroczystości jest Środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej Ponury-Nurt oraz Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej Obwód Świętokrzyski przy wsparciu innych instytucji i organizacji, w szczególności Nadleśnictwa Suchedniów, na którego terenie położony jest Wykus.

Program Uroczystości
11 czerwca (Wielka Wieś, Starachowice)

9:00 30. rocznica nadania imienia i wręczenia sztandaru Szkole Podstawowej w Wielkiej Wsi im. Świętokrzyskich Partyzantów AK

18:00 Wieczór pieśni partyzanckiej i patriotycznej w wykonaniu dzieci oraz młodzieży przy Ławeczce ?Halnego? w Starachowicach

12 czerwca (Wykus)
13:00 Odjazd autobusu na Wykus z parkingu przy alei Armii Krajowej /na wprost ?Falowca? ? Starachowice

13:30 Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Wąchocku ? odjazd autobusu na Wykus

15:15 Zebranie pocztów sztandarowych i grup zorganizowanych przy wejściu na Polanę Wykusową

15:45 Wprowadzenie sztandarów na Polanę Wykusową

16:00 Podniesienie flagi na maszt, przywitanie zebranych
? Polowa Msza Święta w intencji mjr. ?Nurta? i Jego Żołnierzy
? Wręczenie Policyjnych Honorowych Odznak Zasługi im. ?Ponurego?
? Apel poległych i złożenie kwiatów
13 czerwca (Wąchock)
9:00 Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Wąchocku, ?Weterani Armii Krajowej na zachodnim pograniczu (1945-1948)? ? dr Marek Jedynak (Delegatura IPN w Kielcach)

10:00 Zebranie pocztów sztandarowych

10:30 Msza Święta w intencji płk. ?Ponurego? i Jego Żołnierzy

11:30 Defilada pod pomnikiem płk. ?Ponurego? w Wąchocku,
? Apel Poległych
? Złożenie wiązanek

Print Friendly, PDF & Email

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *