Apteki z całodobowymi dyżurami

Radni Rady Powiatu Ostrowieckiego większością głosów przyjęli uchwałę w sprawie ustalenia rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych na terenie powiatu ostrowieckiego.

Prowadzenie dyżurów nakłada na apteki Ustawa Prawo farmaceutycznez września 2001 roku, zaśrozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnychw drodze uchwały, po zasięgnięciu opinii  burmistrzów, prezydentów i wójtów oraz samorządu aptekarskiego określa Rada Powiatu. Poprzednia uchwała przyjęta przez radnych, zakładająca pracę aptek codziennie do godz. 23, została uchylona rozstrzygnięciem nadzorczym wojewody.
W 2022 roku na terenie powiatu ostrowieckiego działa 27 apteki ogólnodostępnych i trzy punkty apteczne, z czego 23 apteki funkcjonują na terenie Ostrowca Świętokrzyskiego. W celu zapewnienia  szerokiego dostępu do świadczeń farmaceutycznych ustalono dyżury całodobowe. Dyżury będą pełnić apteki na terenie Ostrowca Św., z wyłączeniem aptek z terenu sąsiednich gmin, co  podyktowane jest lokalizacją aptek i brakiem dogodnej komunikacji. Po uzgodnieniu ze środowiskiem farmaceutycznym i po uzyskaniu koniecznych opinii ustawowo wskazanych podmiotów zaproponowano dyżury aptek całodobowo.
Ustawowy obowiązek dyżurów aptek od dawna budzi wiele kontrowersji w środowisku. Większość farmaceutów określa obowiązujące od 20 lat prawo, historią absurdu. Według przepisów usługi farmaceutyczne stawiana są na równi ze świadczeniami medycznymi, tyle tylko, że nikt nie chce za nie zapłacić. Stąd też apteki skazane są na straty. A prawdą jest, że nie dysponują one lekami ratującymi życie, które dostępne są jedynie w zakładach opieki zdrowotnej oraz w wyposażeniu zespołów ratownictwa medycznego. Negatywną opinię w części uchwały dotyczącej całodobowych dyżurów ostrowieckich aptek wydała Kielecka Okręgowa Rada Aptekarska.
-?W przypadku aptek powiatu ostrowieckiego brak jest konieczności oraz potrzeby pełnienia przez nie dyżurów całodobowych w dni powszednie, niedziele, dni świąteczne i inne dni wolne od pracy. Jak pokazała praktyka wielu już lat, zainteresowanie aptekami całodobowymi w tym rejonie jest znikome, a kupowane produkty lecznicze nie maja charakteru leków niezbędnych. W godzinach nocnych obecność farmaceuty w aptece i jego gotowość do pracy nie jest wykorzystywana, a prowadzi jedynie do zmęczenia i ograniczenia możliwości pracy w dzień, kiedy istnieje rzeczywiście zapotrzebowanie społeczne na usługi farmaceutyczne. Nie można przy tym podzielić stanowiska wojewody, iż apteki zobowiązane są do pełnienia dyżurów całodobowych w dni powszednie, niedzielę i święta na wypadek sytuacji nagłych i nieprzewidzianych. W tego typu sytuacjach korzysta się z pomocy placówek medycznych (szpitali, punktów nocnej i świątecznej opieki medycznej czy zespołów pogotowia ratunkowego. Apteki całodobowej opieki medycznej  nie zastąpią, a przerzucanie na nie tego typu odpowiedzialności nie ma żadnej podstawy prawnej, ani faktycznej. Stanowi natomiast istotną ingerencję w swobodę prowadzenia działalności gospodarczej i obciąża apteki pod względem finansowym? – czytamy w przesłanej opinii.
Lokalni farmaceuci również uważają, że całodobowe dyżury mijają się z celem i narażają apteki na niepotrzebne koszty.
-Dyżury nocne są kompletnie dla nas nieopłacalne. Realizujemy jednak ten przepis, angażujemy pracownika, któremu trzeba zapłacić. Często bywa tak, że nikt nie ma potrzeby korzystania z takiej usługi. Obecnie, gdzie w całodobowych stacjach można kupić środki przeciwbólowe lub też inne farmaceutyki dostępne bez recepty, organizowanie nocnych dyżurów mija się z celem. Ponadto my nie posiadamy leków ratujących życie. W przypadkachnagłych, zagrażających życiu właściwą  placówką jest Szpitalny Oddział  Ratunkowy i Poradnia Nocnej Opieki – słyszymy w jednej z aptek.
Z opinią Kieleckiej Okręgowej Rady Aptekarskiej zgodziła się starosta ostrowiecki Marzena Dębniak, wskazując na opinię i analizy lokalnego środowiska farmaceutycznego, które informuje o znikomym zainteresowaniu usługami aptek po godz. 23. Starosta M. Dębniak jednoznacznie  wskazała na potrzebę rozwiązań systemowych w tym zakresie.
Radny Paweł Walesic wyraził wątpliwość co do dyżurów całodobowych jedynie na terenie Ostrowca Świętokrzyskiego, a wyłączeniu z nich aptek na terenie innych gmin powiatu. Jak wyjaśniał w odpowiedzi Mariusz Łata, naczelnik Wydziału Edukacji, Zdrowia i Spraw Społecznych analiza korzystania z aptek zlokalizowanych na terenie sąsiednich gmin wykazała, że mieszkańcy sporadycznie korzystali z zakupów w tych aptekach w porze dyżuru. Dodatkowym argumentem  przemawiającym za wyłączeniem dyżurów aptek ościennych jest ograniczony zasób leków oraz problemy z  dojazdem w porze nocnej.
W efekcie uchwałę przyjęto 18 za, przy 3 głosach wstrzymujących się radnych PiS.
Całodobowe aptek stanowią problemowe zagadnienie od wielu lat. W niektórych powiatach w ogóle takie dyżury nie są realizowane. Farmaceuci czekają  na zapowiadaną nowelizację  obowiązujących przepisów, która zakłada nawet współfi nansowanie nocnych dyżurów aptek przez resort zdrowia. Zmiany miały wejść w życie już w tym roku, jednak jak wyjaśnia resort zdrowia, prace opóźniła trwająca pandemia. Miejmy nadzieję, że nowe regulacje pozwolą na rozwiązanie problemów środowiska farmaceutycznego  dotyczących pełnienia dyżurów w aptekach.