Wielkie święto Krzemionek. 100-lecie odkrycia neolitycznych kopalń krzemienia pasiastego
Sto lat temu geolog Jan Samsonowicz w Krzemionkach koło Ostrowca Świętokrzyskiego odkrył pradziejowe kopalnie krzemienia pasiastego. Jak się okazało, był to prawdziwy skarb, a data 19 lipca 1922 roku zapisała się na kartach historii polskiej archeologii.
Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim organizuje w dniach od 16 do 24 lipca kilkudniowy akcent obchodów rocznicy tego doniosłego momentu. Celebracja wydarzenia odbędzie się w gronie archeologów, konserwatorów zabytków górniczych, geologów, przyrodników, organizatorów turystyki oraz wszystkich miłośników pradziejów, którzy przez lata inicjowali i wspierali działania mające na celu zachowanie i umiejętne udostępnienie unikalnego zabytku archeologicznego, podniesionego w roku 2019 do rangi dobra UNESCO.
Czeka nas kolejna edycja pikniku Krzemionkowskie Spotkania z Epoką Kamienia z prezentacjami i warsztatami związanymi z epoką kamienia i wczesną epoką brązu oraz laboratoriami i pokazami popularnonaukowymi. Ponadto odbędzie się m. in. inscenizacja historyczna, promocja okolicznościowej monety NBP, karty pocztowej Poczty Polskiej oraz wydawnictw naukowych i popularnonaukowych, a także wernisaż wystawy włoskiego fotografa pt. Megality.
W dniach od 16 do 19 oraz od 21 do 24 lipca możliwe będzie zwiedzanie wystawy i trasy turystycznej po uprzedniej rezerwacji biletu wstępu. Osoby uczestniczące w zwiedzaniu mają możliwość skorzystania z oferty związanej z obchodami – bez dodatkowych opłat. Wszyscy pozostali chętni do uczestnictwa w wydarzeniach związanych z jubileuszem, mogą wziąć w nich udział za zaproszeniem lub wykupując bilet za symboliczną kwotę 4 zł od osoby, każdego dnia imprezy.
Program obchodów 100-lecia odkrycia Krzemionek
16 lipca (sobota) – Krzemionkowskie Spotkania z Epoką Kamienia
10.00-18.00, teren osady neolitycznej (o godz. 17.00 pokaz specjalny). Obozowisko łowców schyłkowopaleolitycznych, niecenie ognia, kuchnia neolityczna i bartnictwo, tkactwo, odlewnictwo miedzi, obróbka bursztynu, poroża i kości, krzemienia oraz kamienia – wiercenie otworów, garncarstwo i plastyka figuralna z gliny, warzelnictwo soli.
10.00-18.00, sąsiedztwo osady neolitycznej. Laboratoria naukowe – pokazy i spotkania z naukowcami – traseologia, antropologia fizyczna (w tym komputerowa rekonstrukcja wyglądu twarzy), geofizyka archeologiczna, paleozoologia, geoarcheologia, analizy laboratoryjne zabytków archeologicznych.
Ekspozycje towarzyszące: *Od osady z epoki kamienia do Parku Kulturowego – Osada Łowców Fok w Rzucewie, gmina Puck –plenerowa wystawa planszowa *Postery dotyczące badań przyrodniczych w Rezerwacie „Krzemionki Opatowskie” –namiot prelekcyjny *Narodowy Bank Polski – partner wydarzenia
10.00-18.00 – stanowisko promocyjne i edukacyjne Narodowego Banku Polskiego (dziedziniec muzeum)
13.00-18.00 – sprzedaż okolicznościowej, srebrnej monety kolekcjonerskiej o nominale 50 zł dedykowanej obchodom 100-lecia odkrycia kopalń krzemionkowskich (w kasie Muzeum)
10.00-18.00 – Poczta Polska – partner wydarzenia. Stanowisko promocyjne oraz sprzedaż okolicznościowej karty pocztowej z datownikami dotyczącymi jubileuszu (dziedziniec Muzeum)
Spacery przyrodnicze po terenie Rezerwatu „Krzemionki Opatowskie”
10.30 i 12.00 (konieczna wcześniejsza rezerwacja miejsc, miejsce zbiórki: brama przy wejściu na teren Rezerwatu)
Prelekcje – 13.00 – 16.30, namiot na terenie Rezerwatu
*13.00 – Nie samym chlebem żyje człowiek – mak lekarski i len zwyczajny w neolicie *14.00 – Zaginione miasta w Polsce *15.00 – Archeozoologia. Na tropie zwierząt z przeszłości *16.00 – Nadmorskie dziedzictwo archeologiczne. Wczoraj i dziś
17 lipca (niedziela) – Krzemionkowskie Spotkania z Epoką Kamienia
10.00-18.00, teren osady neolitycznej (o godz. 17.00 pokaz specjalny). Obozowisko łowców schyłkowopaleolitycznych, niecenie ognia, kuchnia neolityczna i bartnictwo, tkactwo, odlewnictwo miedzi, obróbka bursztynu, poroża i kości, krzemienia oraz kamienia – wiercenie otworów, garncarstwo i plastyka figuralna z gliny, warzelnictwo soli.
10.00-18.00 – Narodowy Bank Polski – partner wydarzenia. Stanowisko promocyjne i edukacyjne Narodowego Banku Polskiego (dziedziniec muzeum). Sprzedaż okolicznościowej, srebrnej monety kolekcjonerskiej o nominale 50 zł dedykowanej obchodom 100-lecia odkrycia kopalń krzemionkowskich (w kasie Muzeum)
10.00-18.00 – Stanowisko promocyjne Poczty Polskiej – partnera wydarzenia oraz sprzedaż okolicznościowej karty pocztowej z datownikami dotyczącymi jubileuszu (dziedziniec Muzeum)
Prelekcje – 12.00 – 16.30, namiot na terenie Rezerwatu: *12.00 – Czy leci z nami archeolog? *13.00 – Kopalnie ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach *14.00 – Pradziejowy krajobraz poprzemysłowy Krzemionek jako mozaika unikalnych siedlisk przyrodniczych i stanowisk zagrożonych oraz rzadko występujących gatunków *15.00 – Orońskie kopalnie krzemienia czekoladowego. Skarb społeczności epoki kamienia *16.00 – Krzemionki w okresie międzywojennym
10.00-18.00, sąsiedztwo osady neolitycznej. Laboratoria naukowe – pokazy i spotkania z naukowcami – traseologia, antropologia fizyczna (w tym komputerowa rekonstrukcja wyglądu twarzy), geofizyka archeologiczna, paleozoologia, geoarcheologia, analizy laboratoryjne zabytków archeologicznych.
Ekspozycje towarzyszące: *Od osady z epoki kamienia do Parku Kulturowego – Osada Łowców Fok w Rzucewie, gmina Puck – plenerowa wystawa planszowa *Postery dotyczące badań przyrodniczych w Rezerwacie „Krzemionki Opatowskie” – namiot prelekcyjny
18 lipca (poniedziałek) – Krzemionkowskie Spotkania z Epoką Kamienia
10.00-18.00, teren osady neolitycznej. Obozowisko łowców schyłkowopaleolitycznych, niecenie ognia, kuchnia neolityczna i bartnictwo, tkactwo, odlewnictwo miedzi, obróbka bursztynu, poroża i kości oraz krzemienia, garncarstwo i plastyka figuralna z gliny, warzelnictwo soli.
19 lipca (wtorek) – Krzemionkowskie Spotkania z Epoką Kamienia
10.00-18.00, teren osady neolitycznej. Obozowisko łowców schyłkowopaleolitycznych, niecenie ognia, kuchnia neolityczna i bartnictwo, tkactwo, odlewnictwo miedzi, obróbka bursztynu, poroża i kości, garncarstwo i plastyka figuralna z gliny, warzelnictwo soli.
- Rocznica Odkrycia Krzemionek. Rezerwat, teren naprzeciwko dawnego budynku administracyjnego
10.00-16.30 – Prezentacje i prelekcje dotyczące realiów badań archeologicznych w okresie międzywojennym w namiocie Studia Huzar.
16.30 – Uroczyste złożenie kwiatów pod Pomnikiem Jana Samsonowicza
17.00 – Inscenizacja historyczna dotycząca przybycia Jana Samsonowicza do Krzemionek
21 lipca (czwartek). Standardowe zwiedzanie wystawy i trasy podziemnej po uprzedniej rezerwacji biletów wstępu
22 lipca (piątek)
Wycieczki archeologiczno-przyrodnicze po Rezerwacie (10.30 – wycieczka dla młodzieży i dzieci); 14.00 – wycieczka dla wszystkich chętnych (konieczna wcześniejsza rezerwacja miejsc, miejsce zbiórki: brama przy wejściu na teren Rezerwatu)
23 lipca (Sobota) – Wehikuł Czasu
10.00-18.00, teren osady neolitycznej, o godz. 14.00 pokaz specjalny. Prezentacje i warsztaty związane z kulturami megalitycznymi przygotowane przez Stowarzyszenie Ziemia Izbicka z Izbicy Kujawskiej
Wernisaż wystawy fotografii Franco Storti`ego Megality
15.00 – sala wystaw czasowych (obok wystawy stałej Muzeum). Prelekcje towarzyszące wernisażowi, po uroczystym otwarciu ekspozycji (sala edukacyjna muzeum): *Stones. Megality Europy *Zygmunt Krzak. Archeolog i dawny świat nad Kamienną
Ekspozycja towarzysząca: Zygmunt Krzak. Archeolog i dawny świat nad Kamienną – wystawa planszowa w hallu przed salą wystawową w budynku muzealnym
24 lipca (niedziela) – Wehikuł Czasu
10.00-18.00 – teren osady neolitycznej, o godz. 14.00 pokaz specjalny. Prezentacje i warsztaty związane z kulturami megalitycznymi przygotowane przez Stowarzyszenie Ziemia Izbicka z Izbicy Kujawskiej.