Odkryliście już „Skały w Krynkach”? Jaskinia Świętej Barbary przyciąga turystów! (zdjęcia, wideo)

Zaledwie 18 kilometrów od Ostrowca położony jest rezerwat „Skały w Krynkach”, do zwiedzenia którego namawiamy naszych czytelników. To szczególny rezerwat, jeszcze mało odkryty przez turystów. Nic dziwnego, gdyż co prawda występująca na jego obszarze grupa skałkowa znana była geologom i krajoznawcom już w pierwszej połowie XX wieku, ale wszystkie obiekty jaskiniowe zostały zinwentaryzowane dopiero latem 1993 roku…

Dość szeroko tę atrakcję turystyczną naszego regionu omawiał Jan Urban z Instytutu Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk podczas ubiegłorocznego sympozjum speleologicznego, które odbyło się w Kielcach i Chęcinach.  Jak się okazuje, na terenie rezerwatu w Krynkach chronione są naturalne odsłonięcia piaskowców triasowych.
Mało kto wie, że występuje tu pięć jaskiń. Największa jest Jaskinia Świętej Barbary, która znajduje się w wąwozie skalnym. W województwie świętokrzyskim jest drugą co do długości jaskinią powstałą w piaskowcach. Mierzy 18 metrów. Różnica między jej najniższym a najwyższym punktem wynosi dwa metry. Głównym elementem Jaskini Świętej Barbary jest nisza pod okapem i blokiem skalnym, która połączona jest z powierzchnią trzema otworami. Z niszy, w głąb masywu skalnego prowadzi niski korytarz, który po dwóch metrach rozszerza się na kilka szczelin. Jedna z nich biegnie do czwartego otworu. Prawdopodobnie, system szczelin jest większy, niż zauważy to turysta. Najprawdopodobniej został częściowo zasypany przez piasek. Jest to zjawisko raczej rzadkie w przypadku jaskiń powstałych w piaskowcach.

Cztery pozostałe jaskinie to tzw. schroniska utworzone w progach i ambonach skalnych. Mają one długość od 2,5 do 5,5 metrów. Jaskinia Grota Skrzatów to owalna nisza o długości 3 m, która powstała w wyniku szybszego wietrzenia dolnych warstw ambony skalnej. Zlokalizowana jest w centralnej części wychodni skalnych. Z kolei trzy inne schroniska, nazwane Płaskimi Jamami I, II i III w Krynkach, to niskie i rozległe komory u podnóża skałek. Przyczyną ich powstania są procesy grawitacyjnego osiadania, usuwania większych fragmentów skalnych i rozdrobnionego materiału okruchowego. Dwa pierwsze schroniska zlokalizowane są w górnej części stromego zbocza wąwozu, gdzie procesy grawitacyjne mogą się rozwijać we współczesnych warunkach, natomiast trzecie, najmniejsze może być efektem obniżenia powierzchni gleby w zimnym i suchym klimacie epoki plejstocenu. W przypadku tych trzech jaskiń trzeba także wziąć pod uwagę inną przyczynę – działalność ludzi lub zwierząt leśnych, chociażby lisów, czy borsuków. Płaska Jama I i II w Krynkach znajdują się w wąwozie skalnym, w północnej części rezerwatu, a Płaska Jama III w Krynkach w grupie głazów bardziej wysuniętych na południe.
Turyści odwiedzający „Skały w Krynkach” musza pamiętać, że na terenie rezerwatu poruszać się można tylko po wyznaczonych szlakach turystycznych lub po uzyskaniu zgody wojewody świętokrzyskiego. Poza tym, w obszarze chronionym, zabronione jest m.in.: palenie ognisk, zakłócanie ciszy, zanieczyszczanie terenu, zbieranie dziko rosnących roślin, polowanie, chwytanie, płoszenie i zabijanie dziko żyjących zwierząt, niszczenie nor i legowisk zwierzęcych, gniazd ptasich i wybieranie jaj, wydobywanie skał i minerałów oraz niszczenie gleby.