Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków w Opatowie

Zapraszamy na obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków w województwie świętokrzyskim do Opatowa. Głównym tematem spotkania będzie „Kolegiata Opatowska – dziesiąty Pomnik Historii w województwie świętokrzyskim. Historia miejsca, miejsce historii”. Wydarzenie odbędzie się w Opatowskim Ośrodku Kultury w czwartek, 27 kwietnia o godz. 14:00, będzie również transmisja na żywo.

Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków, obchodzony na całym świecie 18 kwietnia, ustanowiony został przez Komitet Wykonawczy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS w 1983 roku i wpisany przez UNESCO do rejestru ważnych dat o znaczeniu dla całego świata.
Obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków w województwie świętokrzyskim
„Kolegiata Opatowska – dziesiąty pomnik historii w województwie świętokrzyskim. Historia miejsca, miejsce historii” to temat konferencji naukowej, która odbędzie się w województwie świętokrzyskim. W jej trakcie zostaną przedstawione wszystkie świętokrzyskie Pomniki Historii, prowadzone przy nich w ostatnich latach prace budowlane, konserwatorskie i restauratorskie, ale również tematy ściśle związane z Kolegiatą pod wezwaniem św. Marcina Biskupa w Opatowie.
Kolegiata opatowska zalicza się do najcenniejszych w Polsce zabytków architektury romańskiej. Mieści wysokiej klasy artystycznej przykłady dzieł sztuki doby gotyku, renesansu i baroku, na czele z unikalnymi szesnastowiecznymi nagrobkami: kanclerza wielkiego koronnego Krzysztofa Szydłowieckiego i trójki jego dzieci. W dobie staropolskiej była miejscem obrad sejmiku województwa sandomierskiego, o czym przypomina jej późnobarokowe wyposażenie i wystrój. Ponadto przez wieki stanowiła ważne centrum naukowe, co poświadczają przechowywane w niej bogate zbiory biblioteczne z cennymi cymeliami z XV-XIX wieku. Wśród nich nie brakuje obiektów unikatowych jak choćby tzw. przywilej opatowski – szesnastowieczny dokument wystawiony przez Krzysztofa Szydłowieckiego na rzecz kolegiaty i Opatowa, zdobiony bogatymi miniaturami przez wybitnego malarza dobry renesansu – Stanisława Samostrzelnika.
Zespół kolegiaty w Opatowie został uznany za Pomnik Historii rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 lutego 2023 roku. Więcej informacji o tym cennym zabytku można znaleźć na stronie zabytek.pl.
Kolegiata w Opatowie jako miejsce odbywania sejmików, archiwum i „skarbiec” bezcennych XV- XVIII-wiecznych druków i rękopisów, to tylko niektóre z poruszanych tematów podczas planowanej sesji. Po spotkaniu będzie można wziąć udział w zwiedzaniu Kolegiaty i wystaw pt. Konserwacja ratująca dokumenty rękopiśmienne ze zbiorów Biblioteki i Archiwum Kapituły Kolegiaty św. Marcina w Opatowie, podziemnej trasy turystycznej oraz Muzeum Geodezji i Kartografii w Opatowie.
Spotkanie będzie transmitowane online na kanale YouTube Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
Agenda sesji MDOZ w Opatowie:
Termin: 27 kwietnia 2023 r. (czwartek), godz. 10:00
10.00 – 10.30 Powitanie gości. Wystąpienia otwierające
10.30 – 10.50 Świętokrzyskie Pomniki Historii, Włodzimierz Pedrycz, Kierownik Pracowni Terenowej NID w Kielcach
10.50 – 11.10 Najważniejsze prace konserwatorskie w obrębie Pomników Historii na terenie województwa świętokrzyskiego w latach 2018-2023, Joanna Modras, Świętokrzyski Wojewódzki Konserwator Zabytków
11.10 – 11.30 Szydłowieccy i renesans w Opatowie w początkach XVI wieku, dr hab. prof. UJK Jacek Pielas, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
11.50 – 12.10 Florian Piltowski, scholastyk opatowski – szkic do portretu, ks. dr hab. prof. KUL Tomasz Moskal, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
12.10 – 12.20 Sermone de tempore et de sanctis Peregryna z Opola i Elucidarius Honrriusza z Autun. Nowo odkryte dwa rękopisy z XV w. z dawnej biblioteki kolegiaty w Opatowie, prof. dr hab. Krzysztof Bracha, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, dr Ewelina Kaczor, Centrum Studiów Mediewistycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Lublinie
12.20 – 12.40 Ratowanie cennych rękopisów i druków ze zbiorów biblioteki i archiwum kolegiaty pw. św. Marcina w Opatowie, Anna Szlasa, Versum Firma konserwacji zabytków
12.40 – 13.00 Inkunabuły i starodruki z archiwum Kolegiaty p.w. św. Marcina w Opatowie jako źródło do badań naukowych nad kulturą muzyczną Opatowa, Tomasz Staniek, Starosta Opatowski
13.00– 13.20 Kolegiata w Opatowie jako miejsce odbywania sejmików województwa sandomierskiego w XVI-XVIIII wieku, Konrad Szymański, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
13.20 – 13.40 Wymowa ideowa kolegiaty opatowskiej w czasach nowożytnych. Zarys problematyki, Łukasz Piotr Młynarski, Narodowy Instytut Dziedzictwa Pracownia Terenowa w Kielcach
Współorganizatorami wydarzenia są: Parafia Rzymskokatolicka pw. św. Marcina Biskupa w Opatowie, Miasto Opatów, Opatowski Ośrodek Kultury.
Obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków zostały sfinansowane ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

fot. UMiG Opatów