Walka o czyste powietrze

Ostatnia sesja Rady Powiatu Ostrowieckiego w dużej mierze poświęcona była ochronie środowiska. Lwią część poświęcono zanieczyszczeniu powietrza na terenie powiatu i smogowi nad Ostrowcem Świętokrzyskim.
Wraz z chłodami za oknem wraca temat ?smogu?. Na obszarach większości gmin podstawowym sposobem pokrycia zapotrzebowania na ciepło i ogrzanie wody jest wykorzystanie urządzeń do spalania paliw stałych oraz indywidualnych systemów grzewczych opalanych węglem. Bardzo często są to przestarzałe urządzenia o niskiej sprawności. Do tego dochodzi często również zły stan techniczny kominów. Zanieczyszczenie w wielu miejscowościach często przekracza poziomy alarmowe. Problem zanieczyszczenia powietrz w ogromnym stopniu dotyczy obszaru Ostrowca Świętokrzyskiego. Dane Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Kielcach wskazują na przekroczenia poziomu stężeń pyłu zawieszonego PM10, PM2,5 i B(a)P. Informacje te są niepokojące, potwierdzają je stosowne zapisy, m.in. w wojewódzkim Programie ochrony powietrza.
Zachodzi konieczność wprowadzenia działań naprawczych. Ich wdrożenie ma na cel zmniejszenie ilości toksycznych pyłów i gazów powstających w wyniku niskiej emisji, które zagrażają zdrowiu i życiu mieszkańców oraz negatywnie wpływają na stan środowiska przyrodniczego. Należy skupić się na ograniczeniu emisji ze źródeł sektora komunalno-bytowego. Jak wskazuje Program ochrony powietrza, w obszarze stężeń średniorocznych w powiecie ostrowieckim wyraźnie wzrasta udział źródeł powierzchniowych. Nawet do 74,58%. W szczególności dotyczy to gminy Ostrowiec Świętokrzyski. Spowodowane jest to paleniem w piecach dosłownie ?byle czym? oraz złej jakości paliwami.

Zbigniew Duda, Starosta Ostrowiecki: -Rażący jest od lat brak rozwoju sieci ciepłowniczej w północnej części miasta w rejonie ul. Bałtowskiej, Osiedla Kolonia Robotnicza, Henryków i Gutwin. Nawet przebudowa ul. Bałtowskiej, o której była mowa przez kilka lat, nie dała sygnału do inwestycji w tej części miasta. W przyjętej uchwale Rady Miasta Ostrowca Świętokrzyskiego podniesiono wysokość dotacji, ale czy z tego będzie mógł skorzystać mieszkaniec, np. ul. Spacerowej, A. Fredry, czy J. Milewskiego? Wystarczy prześledzić niewielką liczbę dotacji udzielonych do tej pory na tym obszarze.

Lokalne władze miasta nie biorą pod uwagę fatycznych potrzeb mieszkańców Ostrowca Świętokrzyskiego. Na ostatniej sesji rady miasta wprowadzono mało znaczące udogodnienia finansowe dla mieszkańców. Oferuje się dopłaty tym, którzy stary piec węglowy chcą zastąpić niskoemisyjnym lub ciepłem systemowym. Wprowadzając zaostrzone przepisy dotyczące kotłów na paliwa stałe, właściciele nieruchomości muszą spełnić wymagania tzw. klasy 4 lub wyższej. Kotły klasy 5 kosztują wraz z oprzyrządowaniem i montażem od 10 do 15 tys. zł. Nie są więc to tanie urządzenia. Dla porównania kotły obecnie wykorzystywane i dotowane kosztują średnio około 3 tys. zł. Najwięcej wniosków o dotację dotyczy budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Wysokość przyszłego dofinansowania nie budzi optymizmu. Wyniesie ona do 50% kosztów kwalifikowanych, nie więcej jednak niż 3 tys. złotych. Rozsądne wydaje się podniesienie, wzorem innych miast, poziomu dopłat dla mieszkańców za przyłączenia wewnętrznej instalacji ogrzewczej budynku do miejskiej sieci ciepłowniczej, wymianę urządzenia ogrzewczego opalanego węglem, koksem lub drewnem, na urządzenie  ekologiczne, a także całkowitą wymianę wewnętrznej instalacji ogrzewczej w budynku.
Nieodzowna jest rozbudowa sieci ciepłowniczej oraz podłączenie nowych obiektów. Społeczeństwo powinno wiedzieć, które obszary miasta będą podlegać rozbudowie w zakresie sieci ciepłowniczej. Plany pokazujące rozwój sieci powinny być cenną informacją dla potencjalnych inwestorów.
Niezbędne jest kontynuowanie edukacji ekologicznej i wzrostu świadomości ludności. W tym względzie proponuje się rozbudowę sieci monitoringu i udostępniania informacji o jakości powietrza, tworzenie systemu prognoz jakości powietrza w celu szybszego ostrzegania przed wysokimi stężeniami, tworzenie pasów zieleni wzdłuż ciągów komunikacyjnych, jako barier ochronnych przed ekspozycją na zanieczyszczenia, cz też tworzenie stref rekreacji poza obszarami narażonymi na szczególne oddziaływanie źródeł emisji.

Dr Waldemar Kacuga, naczelnik Wydziału Rolnictwa i Środowiska: -Powiat ostrowiecki wystąpił do Wojewódzkiej Inspekcji Ochrony Środowiska w Kielcach o dokonanie zakupu i instalacji automatycznej stacji pomiarowej jakości powietrza. Zamontowanie automatycznej stacji pomiarowej w Ostrowcu Świętokrzyskim pozwoli na włączenie miasta do sieci Państwowego Monitoringu Środowiska, którego głównym celem jest właśnie informowanie organów administracji i społeczeństwa o jakości elementów przyrodniczych, dotrzymywaniu standardów jakości środowiska określonych przepisami oraz obszarach występowania przekroczeń tych standardów.

pb

***
W czasie, gdy w wielu samorządach zaczyna się lub trwa dyskusja, jak poprawić jakość powietrza, w Ostrowcu już rozpoczęto działania. Jesienią został przygotowany program ograniczenia emisji  pyłów, a za trzy tygodnie wejdzie w życie uchwała Rady Miasta o zwiększeniu dotacji na inwestycje, dzięki którym uda się wyeliminować przestarzałe piece węglowe.
Poważne przekroczenia
Smog i dym unoszące się z kominów domów jednorodzinnych, stają się coraz bardziej dokuczliwe i szkodliwe dla mieszkańców. Zaczynamy zdawać sobie sprawę z faktu, że te zanieczyszczenia rujnują nasze zdrowie. Zdarza się, że jadąc samochodem nagle wjedziemy w chmurę dymu. Mimo wyłączonej klimatyzacji dostaje się on do wnętrza samochodu.
Miasta w naszym województwie poza samymi Kielcami na szczęście nie plasują się w krajowej czołówce, jeśli chodzi o przekroczenia dopuszczalnych norm zanieczyszczenia powietrza, ale z pewnością mieszczą się w tej wyższej połówce. W ramach ogólnopolskich badań monitorowany był stan powietrza w Kielcach, Starachowicach i Solcu Zdroju. Okazuje się, że w pobliskich Starachowicach przez 43 dni w roku odnotowano przekroczenie poziomu dopuszczalnego dla pyłu PM10. We wnioskach można było przeczytać, że główną przyczyną podwyższonych stężeń PM10 jest emisja z kominów, a dokładniej z pieców domów indywidualnych i niekorzystne warunki klimatyczne.
Niezauważona
Przyjęta w listopadzie uchwała Rady Miasta jest jednym z ważniejszych dla mieszkańców dokumentów, choć niestety, pominięto ją w komentarzach posesyjnych. Z reguły uwagę poświęca się walce politycznej, a nie rzeczywistym problemom miasta i środowiska.
O skali problemu mogą coś powiedzieć mieszkańcy wyższych kondygnacji bloków w os. Pułanki. W jesienne i zimowe popołudnia często nie widzą oni pojedynczych budynków pobliskich osiedli, bowiem Kolonię Robotniczą czy Henryków przykrywa chmura dymu z kominów domów. Takich dni w roku może być nawet kilkadziesiąt.
Uchwała zacznie obowiązywać od stycznia przyszłego roku. Samorząd zwiększa dofinansowanie na inwestycje z zakresu ochrony środowiska. Poszerzony został zakres przyznawania dotacji mieszkańcom czy wspólnotom na wymianę systemów grzewczych w budynkach na terenie miasta.
Zamiast węgla ekologiczne paliwa
Gmina sfinansuje połowę kosztów kwalifikowanych inwestycji w przypadku podłączenia budynku do miejskiej sieci ciepłowniczej. Można też liczyć na dotacje do 3 tys. zł w przypadku, gdy wymieniamy dotychczasowy piec węglowy lub opalany koksem albo drewnem na ekologiczne paliwo.

Jarosław Górczyńśki, prezydent Ostrowca Świętokrzyskiego: -Do tej pory z dotacji gminy skorzystali właściciele 168 nieruchomości i trzy wspólnoty ? podkreśla Jarosław Górczyński, prezydent Ostrowca Świętokrzyskiego. Coraz więcej mieszkańców decyduje się na taką pomoc. Jestem przekonany, że zwiększenie kwot dotacji zachęci ostrowczan do likwidacji pieców opalanych węglem czy koksem. Rezygnacja z takich pieców zwiększa komfort życia mieszkańców, ale przede wszystkim przyczynia się do poprawy jakości powietrza w naszym mieście. Najpilniejsze wydają się teraz inwestycje w śródmieściu oraz obejmujące osiedla: Piaski, Kolonię Robotniczą, Henryków i Denków. Przedstawiciele MEC-u przyznają, że już pracują nad tymi zadaniami. Z uwagi na zwartą zabudowę, niższe koszty, bliskość sieci  przesyłowej, w pierwszej kolejności możliwe są inwestycje w os. Henryków.

W uchwale znalazły się postulaty radnych i wnioski, zgłaszane w czasie zebrań osiedlowych, dotyczące dofinansowania kosztów kwalifikowanych innych inwestycji proekologicznych. Otóż właściciele budynków mogą liczyć na wsparcie finansowe w przypadku instalowania na budynkach paneli fotowoltaicznych oraz innych ekologicznych urządzeń czy systemów grzewczych jak pompa ciepła, kocioł gazowy, elektryczny czy olejowy.
W uchwale znajdują się szczegółowe informacje określające zasady przyznawania dotacji składania wniosków, wysokości dofinansowania inwestycji, terminów wypłaty pieniędzy. Wspomniane koszty kwalifikowane obejmują m.in. zakup urządzeń, armatury, wykonanie robót budowlanych związanych z wymianą, koszty montażu i przyłączy.
Szansa dla Henrykowa
Spółka Miejska Energetyka Cieplna systematycznie rozbudowuje na terenie miasta swoje sieci i wspólnie z gminą dofinansowuje te prace. W 2017 r. spółka przeznaczyła na inwestycje 4,5 mln zł. Wiele budynków jednorodzinnych i lokali użytkowych przy ul. Bałtowskiej, Prusa, Dąbrowskiej, uliczkach bocznych od Iłżeckiej, Sandomierskiej, Różyckiego, Rydla, Partyzantów może już korzystać z ciepła i centralnej cieplej wody. W czasie ostatniego zebrania w osiedlu Hutnicze, mieszkańcy dolnej części miasta podkreślali, że widzą różnicę powietrza po podłączeniu do centralnego systemu domków jednorodzinnych w ulicy Sportowej i kilku bloków obok starego zakładu huty.

fk