Jak tracimy na metropolizacji? CPK świetnym przykładem!

Idea budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego nie jest wymysłem PiS. Ale, kiedy PiS postanowił tę ideę wcielić w życie, a było to w 2017 roku, od razu w ramach swoistych walk plemiennych ówczesna opozycja grała larum o rozrzutności i megalomanii w planowaniu takiej inwestycji. Dziś ta opozycja sama rządzi i tamten zły projekt jest już prawie dobry, tzn. niedobry, bo pisowski i trzeba go doktrynalnie zmienić na swój autorski. Nie mamy zamiaru w niczym bronić PiS, ale za to bronimy tezy, że punkt widzenia wyjątkowo zależy od punktu siedzenia. No właśnie, teraz to dopiero ma być port lotniczy z siecią dojazdowych szybkich dróg kolejowych! Tyle, że rządzący z uporem lansujący od lat politykę metropolitarną nie objęli siatką tych połączeń Polski południowo-wschodniej. No i ci opozycjoniści, którzy przed laty wręcz torpedowali CPK, dziś uważają, że nie mogą być wykluczeni i upominają się o to, by sieć połączeń kolejowych przywrócić do pierwotnych koncepcji. Hm, przy takich intelektualnych woltach polityków, niektórzy nadal twierdzą, że tak, jak gdzieś przeczytaliśmy prędzej Koreańczycy - ci z Północy polecą na Marsa, a na Saharze wybudowane zostanie metro, aniżeli zamierzania te wypalą, a inwestycja CPK zakończy się w 2032 roku.

Szósta szprycha i sprawa ostrowiecka

Kiedy ogłoszono plan budowy CPK, odbywały się liczne konsultacje społeczne. Prezydenci tzw. Trójmiasta nad Kamienną, czyli Skarżyska-Kamiennej, Starachowic i Ostrowca Świętokrzyskiego spotkali się nawet, by poinformować, że przebieg nowej linii kolejowej dyskryminuje miasta dawnego Centralnego Okręgu Przemysłowego, czyli Skarżysko i Starachowice, a nawet Kielce, które omija. Na szczęście, w każdym możliwym wariancie Ostrowiec Świętokrzyski nie był w ramach budowy tzw. szóstej szprychy omijany. Dlaczego? Otóż, w ramach propozycji regionalnych projektów komplementarnych wobec planowanej budowy Centralnego  Portu  Komunikacyjnego rząd planował bowiem utworzenie nowej linii kolejowej biegnącej z Radomia, przez Iłżę, Kunów i Ostrowiec Świętokrzyski, do Rzeszowa. Projekt zakładał, że w powiązaniu z podsystemami transportu regionalnego, krajowy system przewozów budowany w oparciu o CPK zapewni wzajemną dostępność wszystkich miast powiatowych w kraju.

Rząd chciał w drugim etapie rozwoju połączeń kolejowych realizować uzupełnienia krajowej infrastruktury o odcinki torowe wysokich parametrów prędkości, do 250 km/h, dublujących istniejącą infrastrukturę w celu poprawy atrakcyjności krajowego systemu transportu w zakresie skrócenia czasów podróży. Realizacja tego zadania miała doprowadzić do zwiększenia długości i uzyskania jednolitych odcinków sieci obsługiwanych z prędkościami powyżej  200  km/h  na  głównych  ciągach  transportowych  kraju przez  uzupełnianie  lub  przedłużanie zbudowanych lub przebudowanych w etapie pierwszym odcinków sieci umożliwiających osiąganie wysokich prędkości. Ponadto realizowane miały być projekty międzynarodowe transgraniczne integrujące polski system transportu kolejowego z systemami sąsiednich krajów regionu Trójmorza.

W etapie drugim rząd rekomendował realizację nowego odcinka linii kolejowych dla obsługi relacji Centralny Port Komunikacyjny - Radom - Ostrowiec Świętokrzyski - Stalowa Wola - Rzeszów. Celem było zapewnienie skomunikowania CPK z Rzeszowem w czasie poniżej 120 minut, a także włączenie w system bezpośrednich krajowych przewozów budowany w oparciu o CPK Radomia - drugiego ośrodka  województwa mazowieckiego o populacji 220 tysięcy mieszkańców. W ramach  inwestycji  przewidywana była budowa nowych odcinków CPK - Warka oraz Radom - Iłża - Kunów - Ostrowiec Świętokrzyski.

Przed kilku laty mówiono także, że budowa CPK to także impuls dla całej gospodarki i szansa dla takich przedsiębiorstw, jak Celsa Huta Ostrowiec, która oferuje przedniej jakości pręty żebrowane dla budownictwa infrastrukturalnego i Cement „Ożarów”, oferujący szeroki asortyment wysokiej jakości cementów. Jeśli więc rząd nie pogrzebał całkowicie CPK, to może ta szansa dla naszych przedsiębiorstw jeszcze istnieje?

Zmiany, zmiany

Od 1 lipca br. spółka CPK podlega już pod Ministerstwo Infrastruktury. W przyszłym roku GDDKiA ma ogłosić przetarg na poszerzenie A2 o trzeci i czwarty pas między Warszawą i Łodzią. Ta droga ma być oddana do użytku w 2031 lub 2032 roku, co ważne równocześnie z lotniskiem CPK w Baranowie. Lotnisko z kolei otrzyma decyzję lokalizacyjną na koniec tego roku i pozwolenie na budowę na początku 2026 roku. Tunel i podziemna stacja kolejowa powinny być gotowe na 2029 rok, lotnisko w 2031 roku, a pierwsze samoloty wystartują z CPK w 2032 roku. Propaganda głosi, że obecny rząd urealnił projekt CPK. Terminal ma obsługiwać już nie 40, a 34 mln pasażerów rocznie. No i najważniejsze, że zmniejszono wydatki na część lotniczą CPK do 42,7 mld zł. Łącznie CPK będzie kosztował 131 mld zł, gdy poprzedni rząd wycenił projekt na 155 mld zł. No i obecne założenia, absolutnie nie, nie są już z gatunku gigantomanii. Przypomnijmy, że nadal mówimy o największym przedsięwzięciu inwestycyjnym Polski w ostatnich kilkudziesięciu latach.

Kij w szprychy

Nowy projekt CPK zakłada stworzenie nowoczesnej infrastruktury kolejowej, umożliwiającej przejazd w ciągu 100 minut z Warszawy do sześciu głównych miast Polski - Katowic, Łodzi, Wrocławia, Poznania, Krakowa i Gdańska. Reszta polskich miast musi sobie więc jakoś radzić.

Nie spodobało się to najpierw radnym Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego, którzy przyjęli apel o uwzględnienie województwa świętokrzyskiego w planach budowy linii kolejowych dużych prędkości. Nie spodobało się, bo w założeniach projektu województwo świętokrzyskie pomijane, a wcześniejsze założenia związane z powstaniem Centralnego Portu Komunikacyjnego zakładające budowę na terenie województwa świętokrzyskiego dwóch tzw. szprych: nr 6 – z Sanoka przez Ostrowiec Świętokrzyski i powiat starachowicki oraz nr 7 – przez Busko-Zdrój i Kielce do Opoczna trafiły do lamusa. Takie rozwiązania dawały naszemu województwu szanse na dobry, zrównoważony rozwój. Obecna koncepcja pozbawia nasze województwo jakichkolwiek szans rozwojowych skazując cały region na długotrwałą marginalizację gospodarczą i społeczną. Sięgnięto również po tezę, że Świętokrzyskie i tak już jest jednym z najuboższych regionów Unii Europejskiej, który dodatkowo ulega bardzo szybkiej depopulacji. Radni wojewódzcy napisali, że z całą pewnością na obecny projekt rządu „100 minut” nigdy nie będzie ich zgody.

W 100 minut to my mamy dojechać do Kielc…

W minionym tygodniu otrzymaliśmy informację z posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Rozwoju Regionu Świętokrzyskiego – ciała bardziej opiniodawczego, aniżeli sprawczego. Zwołał je jeden z polityków Polski 2050. Tej samej partii, która przez lata na CPK nie zostawiała suchej nitki krytyki. Na spotkanie zaproszono sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury, Pełnomocnika Rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego Macieja Laska i podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury Piotra Malepszaka. W spotkaniu udział wzięli również dwaj inni posłowie na Sejm RP z opcji rządzącej, wojewoda, członek Zarządu Województwa Świętokrzyskiego oraz radny kielecki.

Dowiedzieliśmy się, że efektem tych jakże ważnych rozmów są zapewnienia ministerstwa, że wraz z aktualizacją rozkładu jazdy w grudniu tego roku będzie aktualizowana siatka połączeń i Kielce zyskają m.in. cztery dodatkowe kursy do Warszawy w ciągu doby. Konsekwencją tego będzie również zwiększenie liczby połączeń z Krakowem, Katowicami i Wrocławiem. A, jeszcze Polregio planuje uruchomić bezpośrednie połączenie z Kielc do Łodzi. A co zyska tłuszcz gminna na tej metropolitarnej akcji Kielc? Ano to, że w wyniku planowanej modernizacji trakcji kolejowej w okolicach Skarżyska-Kamiennej skróci się czas przejazdu z Kielc do Warszawy, nie będzie to 100 minut, ale i tak czas będzie krótszy, niż obecnie. No i najważniejsze… Każde miasto powiatowe, a więc i nasz Ostrowiec Świętokrzyski, ma zyskać 100-minutowe połączenie z metropolitarną stolicą województwa Kielcami i to niekoniecznie kolejowe. To prawdziwy hit, tym bardziej że takie połączenie, faktycznie niekoniecznie kolejowe, istnieje od kilkudziesięciu lat i nawet w czasach PRL autobusem z Ostrowca do Kielc jechało się godzinę i od 20 do 40 minut, w zależności od trasy. Aha, no i wkrótce Ministerstwo Infrastruktury zaprezentuje nowe mapki połączeń kolejowych, uwzględniające wszystkie omawiane zmiany. Czy będzie tez mapka jak dojechać do Kielc w 100 minut?

Nic tylko pogratulować politykom obozu rządzącego dobrego humoru, bo przecież, jak udało się coś zrobić dla Kielc, to i w Ostrowcu powinni się bardzo cieszyć… Dlaczego więc tak nie jest? Mieszkańcy mają kolejny powód, by zadać pytanie: dlaczego w tak drastyczny sposób marginalizuje się takie miasta, jak Ostrowiec? Kiedyś mówiło się: „nie mów COP zanim nie przeskoczysz…”. Dziś Henryk Panusz i dr Bogusław Jankowski, którzy opracowywali dla kraju koncepcję nowoczesnego systemu, łączącego transport lotniczy, kolejowy i drogowy też mogą się zastanawiać, o co w tym wszystkim chodzi politykom ciągle majstrujących przy kolejnych projektach CPK?