Co archeolodzy znaleźli na budowie obwodnicy Opatowa?

Jakich grzebieni używały elegantki we wczesnym średniowieczu? Jak wyglądały naczynia w gospodarstwie domowym sprzed trzech tysięcy lat? Na te pytania mogą odpowiedzieć archeolodzy, którzy wykonywali badania w śladzie przyszłej obwodnicy Opatowa. Okazuje się, że dzięki inwestycjom drogowym odkrywamy cenne ślady często bardzo odległej przeszłości.

Zlecane przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad archeologiczne badanie sondażowe i często wykopaliskowe poprzedzają realizację większości dużych inwestycji drogowych. To właśnie dzięki nim wzbogacamy wiedzę o historii terenów, na których realizowane są inwestycje. Archeolodzy prowadzący badania wykopaliskowe opracowują ich wyniki, a następnie w porozumieniu z konserwatorem zabytków przekazują poddane konserwacji eksponaty do muzeów.

Kościany grzebień z okresu wczesnego średniowiecza

Jak informuje GDDKiA, najstarsze eksponaty znalezione przez archeologów w ciągu śladu obwodnicy Opatowa mogą mieć nawet 6 tysięcy lat. Odkryli ono bowiem blisko dwieście artefaktów z okresu neolitu, epoki brązu i wczesnego średniowiecza. Najstarsze z nich, te neolityczne, mogą mieść nawet właśnie około 6 tysięcy lat. Z okresu neolitu (4200-2900 r. p.Chr.) i kultury pucharów lejkowatych może pochodzić ucho naczynia glinianego, prawdopodobnie ówczesnego kubka, znalezione w jamie gospodarczej.

Na okres epoki brązu i kultury łużyckiej (1200-800 r. p.Chr.) datowanych jest kilkadziesiąt obiektów, w tym: jamy, dołki posłupowe, półziemianki i znalezione w ich sąsiedztwie naczynia, przęśliki gliniane oraz kościane przekłuwacze.

Jednym z najciekawszych znalezionych obiektów jest kościany grzebień najprawdopodobniej wykonany i używany we wczesnym średniowieczu (XI-XII w.). Z tego okresu pochodzą m.in. dwie ziemianki, z których jedna posiadała piec kopułkowy. Odkrytych zostało także kilkadziesiąt jam, w tym kilka produkcyjnych i zasobowych. O osadnictwie na tych terenach świadczą takie eksponaty jak dłuto żelazne, nożyk żelazny i paciorek kamienny.

Znaleziono także "sprzęt gospodarstwa domowego", m.in. kubek, sprzed 3 tysięcy lat.

Na kolejnych stanowiskach odnaleziono przedmioty codziennego użytku z okresów: kultury łużyckiej czyli sprzed ok. 3 tysięcy lat, kultury pomorskiej sprzed ok. 2,5 tysiąca lat i wczesnego średniowiecza datowanego na ok. XI wiek. Dzięki kubkom, czarkom i naczyniom sitowatym możemy wyobrazić sobie, jak wyglądało wyposażenie "kuchni" ok. tysiąc lat przed naszą erą. Żelazny sierp używany był w  okresie średniowiecza, a ciosłem czy kościanym toporkiem posługiwano się prawdopodobnie ok. pół tysiąca lat przed naszą erą.

Topór kościany

Zakończenie badań w terenie planowane jest w czerwcu. Następnie archeolodzy przystąpią do dokumentacji znalezisk. Przedmioty zostaną opisane, zakonserwowane i przekazane do muzeum w uzgodnieniu z konserwatorem zabytków.

Fot. GDDKiA Oddział Kielce