Kontrola drogowa. Ręce na kierownicy

W Jakubowicach, funkcjonariusze Wydziału Ruchu Drogowego opatowskiej komendy próbowali zatrzymać do kontroli drogowej osobowego hyundaia. Powodem było przekroczenie prędkości o 53 km/h w obszarze zabudowanym.

Niestety, kierujący zignorował wydany przez policjanta sygnał do zatrzymania i próbował uciekać.

-Pojazd został zatrzymany w pościgu po kilkuset metrach -mówi mł. asp. Katarzyna Czesna Wójcik, oficer prasowy KPP w Opatowie. Za kierownicą siedział 22-latek z gminy Wojciechowice. Badanie alkomatem wykazało, że był trzeźwy. Jednak w trakcie kontroli wyszło na jaw, że nie posiada uprawnień do kierowania pojazdami. Ponadto w samochodzie przewoził trójkę znajomych.

22-latek przekroczył dozwoloną prędkość o 53 km/h, nie zatrzymał się do kontroli i nie posiadał uprawnień do kierowania. Będzie odpowiadał przed sądem. Grozi mu kara do 5 lat pozbawienia wolności. 

Zatrzymać pojazd

Przepisy nakazują kierowcom zupełnie inne zachowanie, niż to w wykonaniu 22-latka. Na dany znak do zatrzymania przez policjantów, kierujący ma obowiązek zatrzymać pojazd, pozostać w środku i trzymać ręce na kierownicy. Nie należy wyłączać silnika ani wysiadać z auta. Nie należy też sięgać po kartę płatniczą, ani tym bardziej po portfel. Żadne gwałtowne ruchy nie są w tym momencie wskazane.

Taki sposób zachowania kierujących pojazdami wynika ze znowelizowanego rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 5 listopada 2019 r. w sprawie kontroli ruchu drogowego (Dz. U. poz. 2141 oraz z 2021 r. poz. 86).

-Dokładnie od 9 lutego 2022 r. kierujących pojazdami silnikowymi obowiązują szczególne zasady zachowania się podczas kontroli drogowej -informuje Biuro Prasowe KWP w Kielcach. Znajdują się one w opublikowanych przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji zmianach przepisów.

Ważne znaki

Zatrzymanie podczas jazdy zawsze budzi niepokój u kierowców. Na widok umundurowanego funkcjonariusza drogówki w podświadomości kierowcy budzi się myśl, że pewnie coś niewłaściwego

zrobił. Tyle, że nie zawsze tego typu obawy mają swoje racjonalne uzasadnienie. Policjant może bowiem zatrzymać kierującego autem także do rutynowej kontroli lub w ramach akcji "Trzeźwość", a to nie musi oznaczać, że miał on coś na sumieniu.

Kiedy przejrzystość powietrza jest dobra, a policjant ma na sobie mundur, to - chcąc zatrzymać dany pojazd - sygnalizuje to tarczą lub ręką. Natomiast w przypadku, gdy widoczność jest ograniczona, powinien on użyć latarki z czerwonym światłem lub tarczy ze światłem odblaskow ym lub światłem czerwonym.

Inaczej wygląda sprawa, gdy jest to nieumundurowany funkcjonariusz. Wtedy może zatrzymać pojazd tylko na obszarze zabudowanym. Jeśli policjant będzie próbował zatrzymać pojazd wskazaniem ręki, to kierujący może nie wiedzieć, że ma do czynienia z funkcjonariuszem publicznym. W obszarze niezabudowanym do kontroli każdy pojazd może zatrzymać lizakiem (w dzień) lub latarką z czerwonym światłem (w nocy) wyłącznie umundurowany policjant. Sygnał do zatrzymania może być również podany z jadącego radiowozu przez krótkotrwałe włączenie niebieskiego światła błyskowego i sygnału dźwiękowego o zmiennej tonacji.

Wątpliwości mogą się pojawić przy próbie zatrzymania do kontroli poza obszarem zabudowanym przez osoby poruszające się samochodem cywilnym, wyposażonym jedynie w lampę błyskową. Gdy okoliczności wydają się mocno podejrzane, należy kontynuować jazdę do najbliższego posterunku policji lub miejsca, gdzie można spotkać inne osoby, aby powiadomić o zdarzeniu policję.

Kierowca, widząc zbliżającego się funkcjonariusza, powinien opuścić szybę po swojej stronie i spokojnie siedzieć w samochodzie. Policjant przy kontroli powinien się przedstawić. Kiedy funkcjonariusz nie ma munduru, to sam z siebie, bez prośby czy wezwania, powinien pokazać legitymację służbową w taki sposób, by kierowca mógł bez problemu odczytać numer służbowy policjanta, jego imię, nazwisko oraz nazwę organu, który wydał dokument. Na żądanie funkcjonariusza należy okazać dokumenty. Może tu chodzić o dowód osobisty.

Co mówi rozporządzenie

Zasady, o których tu mowa, zawarte są w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 5 listopada 2019 r. w sprawie kontroli ruchu drogowego (Dz. U. poz. 2141

oraz z 2021 r. poz. 86). W styczniu 2022 roku zostały dokonane pewne zmiany w tym akcie prawnym.

Par. 24 otrzymał brzmienie: "§ 24.1. W przypadku gdy kontrolujący daje polecenie lub sygnał do zatrzymania pojazdu silnikowego lub motoroweru, kierujący tym pojazdem: 1) zatrzymuje pojazd; 2) trzyma ręce na kierownicy; 3) na polecenie kontrolującego: a) wyłącza silnik pojazdu, b) włącza światła awaryjne, c) umożliwia dokonanie identyfi kacji pojazdu, w szczególności przez udostępnienie kontrolującemu komory silnika oraz innych miejsc w pojeździe.

Par. 2. Kierujący pojazdem lub pasażer mogą wysiadać (zsiadać) z kontrolowanego pojazdu silnikowego lub motoroweru za zezwoleniem kontrolującego."; 2) załącznik nr 9 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku nr 1 do niniejszego rozporządzenia; 3) w załączniku nr 13 do rozporządzenia w § 2 w ust. 2 w pkt 1 tabela otrzymuje brzmienie określone w załączniku nr 2 do niniejszego rozporządzenia; 4) załącznik nr 14 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku nr 3 do niniejszego rozporządzenia.

Par. 2. 1. Pokwitowania zatrzymania dokumentu stwierdzającego uprawnienia do kierowania pojazdem lub jego używania albo karty kierowcy sporządzone według dotychczasowego wzoru mogą być stosowane do czasu wyczerpania ich zapasów, nie dłużej jednak niż przez okres 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Co grozi za niezatrzymanie pojazdu

Uprawnienia do wydawania poleceń kierującemu pojazdem, jadąc samochodem lub znajdując się na statku wodnym albo powietrznym, mają: policjanci, inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego, umundurowani funkcjonariusze Straży Granicznej, umundurowani funkcjonariusze Służby Celno -Skarbowej, strażnicy gminni (miejscy) tylko z oznakowanego pojazdu służbowego.

Nie lekceważmy poleceń do zatrzymania pojazdu, wydawanych przez osoby uprawnione. Zgodnie z dyspozycją art. 178b Kodeksu karnego kto, pomimo wydania przez osobę uprawnioną do kontroli ruchu drogowego, poruszającą się pojazdem lub znajdującą się na statku wodnym albo powietrznym, przy użyciu sygnałów dźwiękowych i świetlnych, polecenia zatrzymania pojazdu mechanicznego nie zatrzymuje niezwłocznie pojazdu i kontynuuje jazdę, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Nie zawsze za niezatrzymanie pojazdu grozi odpowiedzialność karna. Niektóre zachowania sąd może zakwalifikować jako wykroczenie. Przepis art. 92 Kodeksu wykroczeń par. 1 stanowi, że kto nie stosuje się do znaku lub sygnału drogowego albo do sygnału lub polecenia osoby uprawnionej do kierowania ruchem lub do kontroli ruchu drogowego, podlega karze grzywny albo karze nagany. Według par. 2 K.w. kto w celu uniknięcia kontroli nie stosuje się do sygnału osoby uprawnionej do kontroli ruchu drogowego, nakazującego zatrzymanie  pojazdu, podlega karze aresztu albo grzywny. W par. 3 zapisano, że w razie popełnienia wykroczenia określonego w par. 2 można orzec zakaz prowadzenia pojazdów.

Trzeba się jednak liczyć z tym, że nawet nieumyślne zignorowanie patrolu policyjnego może zakończyć się w sądzie, gdzie można spodziewać się zakwalifi kowania czynu kierowcy jako wykroczenie. Sąd może nałożyć na kierowcę karę grzywny lub areszt do 30 dni lub/i zakaz prowadzenia pojazdów. 

Art. 29 par. 1 Kodeksu wykroczeń mówi, że zakaz prowadzenia pojazdów wymierza się w miesiącach lub latach, na okres od 6 miesięcy do 3 lat. Tak więc każde umyślne złamanie przepisów może doprowadzić do utraty prawa jazdy i tym samym zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Wysokość kary zależeć będzie od powodu uniknięcia kontroli drogowej, włączając w to nietrzeźwość oraz ucieczkę przed radiowozem na sygnale.

Gdyby kierowca umyślnie nie zatrzymał pojazdu i zmusił mundurowych do podjęcia pościgu i doszłoby do wypadku, to kara dla kierowcy może wynosić 8 lat lub więcej, w zależności od indywidualnej decyzji sądu oraz okoliczności.