Wespół zespół na rzecz Krzemionkowskiego Regionu Pradziejowego Górnictwa Krzemienia Pasiastego

Miniony wtorek był wyjątkowy w historii ostrowieckiego muzeum. Deklarację współpracy z muzeum w zakresie działań wokół ?Krzemionkowskiego Regionu Pradziejowego Górnictwa Krzemienia Pasiastego? podpisały samorządy i liczne instytucje, m.in. starostwa powiatowe w Ostrowcu Świętokrzyskim i Opatowie, gminy: Bodzechów, Ćmielów, Ożarów oraz Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych.
?php>

?Krzemionkowski Region Pradziejowego Górnictwa Krzemienia Pasiastego? to niezwykłe miejsce zgłoszone do wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Mając świadomość jego wyjątkowej wartości, Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim zawarło porozumienie o współpracy, mające na celu utrzymanie w odpowiednim stanie, ochronę wartości dobra i koordynację działań wokół obiektu. Tak więc o rozwój ?Krzemionkowskiego Regionu Pradziejowego Górnictwa Krzemienia Pasiastego? oprócz muzeum zadbają także Powiat Ostrowiecki, Powiat Opatowski, Gmina Bodzechów, Gmina Ćmielów, Gmina Ożarów, Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Radomiu, Nadleśnictwo w Ostrowcu Świętokrzyskim, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Kielcach oraz Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Kielcach. Sygnatariuszami dokumentu byli: Ewa Działowska ? p.o. dyrektora Muzeum Historyczno-Archeologicznego w Ostrowcu Świętokrzyskim, Andrzej Jabłoński ? wicestarosta Powiatu Ostrowieckiego, Tomasz Staniek ? starosta opatowski, Jerzy Murzyn ? wójt Gminy Bodzechów, Joanna Suska ? burmistrz Gminy Ćmielów, Marcin Majcher ? burmistrz Gminy Ożarów, a także dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu, nadleśniczy Nadleśnictwa Ostrowiec Świętokrzyski, Świętokrzyski Wojewódzki Konserwator Zabytków i Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska.

?php>

W skład "Krzemionkowskiego Region Pradziejowego Górnictwa Krzemienia Pasiastego" wchodzą poza Krzemionkami kopalnie "Borownia" i "Korycizna" oraz neolityczna osada na wzgórzu "Gawroniec". Porozumienie o współpracy nie powinno nikogo dziwić, gdyż obiekty te znajdują w gminach Bodzechów, Ćmielów i Ożarów i w powiatach ostrowieckim i opatowskim.
?php>

Oczywiście, najwięcej emocji wzbudza będące jeszcze w stanie pomysłu utworzenie Parku Kulturowego Doliny Kamiennej, który chroniłby zagłębie górnicze, obejmujące od północno ? zachodniej strony tereny wokół Sienna, a od wschodnio ? południowej Ożarów. Obszar ten moglibyśmy rozszerzyć aż po rejony Annopola i Świeciechowa, które ciągną się w jednolitej, kredowej i jurajskiej, strukturze.
?php>

Każdy z sygnatariuszy porozumienia ma pomysły na wniesienie swojej cegiełki w rozwój ?Krzemionkowskiego Regionu Pradziejowego Górnictwa Krzemienia Pasiastego?. Starosta opatowski Tomasz Staniek widzi w nim szanse do rozwoju turystyki i upowszechnienia dziedzictwa narodowego w całym regionie, także w Opatowie. Zastępca wójta Bodzechowa Roman Kaczmarski podkreśla, że w opracowaniu jest plan zagospodarowania przestrzennego dla obszaru wokół kopalni krzemienia, który wyeliminuje możliwość powstawania firm przemysłowych wokół Krzemionek. Powstanie kanalizacja, która przyczyni się do ograniczenia zanieczyszczenia środowiska. Wreszcie rozwinie się inny rodzaj turystyki, konkretnie naukowej. Burmistrz Ożarowa Marcin Majcher podkreśla z kolei konieczność ograniczenia samowolnych prób wydobywania krzemienia pasiastego, do którego dochodzi niekiedy podczas prac przy pozyskiwaniu kamienia wapiennego.
?php>

Kopalnia krzemienia Borownia w Rudzie Kościelnej ma bardzo dobrze zachowane pole eksploatacyjne z powierzchnią, hałdami i szybami. Kopalnia długo funkcjonowała. Pierwotnie określano, że rozpoczęto jej eksploatację na początku epoki brązu. Materiały krzemienne, które wykopano w trakcie prac, pokazują że działalność górnicza była jednak znacznie dłuższa. Jej początku można spodziewać się w epoce neolitu, czyli w czasach krzemionkowskich, a końca w późnej epoce brązu, gdyż mamy poszlaki, że wydobyciem krzemienia parała się także ludność z kręgu archeologicznej kultury łużyckiej. Nie wiemy jeszcze, czy kopali szyby, czy drążyli krzemień z ziemi, ale na pewno go pozyskiwali i wyrabiali z niego narzędzia. Ten sam krzemień, który zresztą do dziś można znaleźć na terenie kopalni. Z kolei osadę na Gawrońcu trzeba najpierw umieścić w rejestrze zabytków, co wiąże się ze zgodą mieszkańców, którzy na terenie osady prowadzą uprawy. Obiekt na Gawrońcu stanowi największą i najlepiej zachowaną na naszych terenach osadę z czasów krzemionkowskich.

?php>

Zebrane wyniki badań wskazują, że na naszym terenie w okresie prehistorycznym przez wiele tysięcy lat funkcjonowało prawdziwe zagłębie górnicze. Struktury geologiczne na naszym terenie dawały wówczas ludziom dobry surowiec. Wszyscy wiedzieli, że to tu wydobywa się najlepszy krzemień. Na naszym terenie występowały, począwszy od końcówki epoki kamienia, najstarsze kopalnie paleolityczne krzemienia czekoladowego, a później już w neolicie i epoce brązu kopalnie krzemienia pasiastego. Mówimy o wpisie kopalni w Krzemionkach na listę UNESCO, ale cały teren tego zagłębia górniczego w całości zasługuje na ochronę. Nic więc dziwnego, że tak dużo już dziś mówi się o konieczności powstania Krzemiennego Parku Kulturowego Doliny Kamiennej.