Teoria gier i walki informacyjnej. Interesujesz współczesnymi stosunkami międzynarodowymi?

Dr Leszek Sykulski z Wyższej Szkoły Biznesu i Przedsiębiorczości to jeden z najbardziej rozpoznawalnych w kraju komentatorów wydarzeń, związanych z obecną wojną, geopolityką, dyplomacją i bezpieczeństwem. Na naszej uczelni prowadzi e-kurs „Teoria gier w stosunkach międzynarodowych”.

Nasz naukowiec twierdzi, że e-kurs stanowi wprowadzenie do genezy i podstawowych pojęć teorii gier w kontekście stosunków międzynarodowych. Oferuje elementarne przykłady jej zastosowania w tym obszarze badań i analiz. Stanowi dobrą podstawę pod dalsze samodzielne studia w zakresie teorii gier i jej zastosowań w badaniach nad bezpieczeństwem, geopolityką czy dyplomacją.

Teoria gier jest teorią naukową, której rozwój i szerokie zastosowanie przypadł na okres po zakończeniu II wojny światowej. Teoria ta, choć będąca częścią nauk matematycznych, znalazła szerokie zastosowanie zarówno w naukach przyrodniczych, jak i społecznych. Szczególnie głośne sukcesy w jej zastosowaniu odnotowywali przedstawiciele nauk ekonomicznych. Przystępne założenia matematyczne tej teorii spowodowały także szerokie zainteresowanie nią przez badaczy stosunków międzynarodowych i nauk politycznych, poszukujących metod formalizacji swoich analiz.

Szczególnie silne zainteresowanie teorią gier wśród politologów i badaczy zajmujących się analizą pokoju i konfliktów przypadło na okres zimnej wojny. W okresie zimnej wojny teoria gier zyskała na popularności przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych i Związku Sowieckim, gdzie cieszyła się wielką popularnością. Była szeroko wykorzystywana do symulacji różnych sytuacji konfliktowych między dwoma blokami polityczno-militarnymi (NATO-Układ Warszawski), w tym do gier wojennych symulujących konflikt nuklearny.

Podstawowym pojęciem tej teorii jest pojęcie gry, które oznacza sformalizowane przedstawienie sytuacji konfliktu lub współpracy. Przedmiotem teorii gier są sytuacje konfliktu i współpracy przynajmniej dwóch podmiotów, swoistych graczy.

Teoria gier zajmuje się wreszcie sytuacjami strategicznymi, czyli takimi, które spełniają pewne warunki. Otóż, bierze w nich udział co najmniej dwóch uczestników, decyzje każdego z nich są współzależne z decyzjami pozostałych graczy, a każdy gracz posiada strategię i podejmuje racjonalne wybory. Każdy gracz otrzymuje też wypłatę. Założenie o racjonalności podejmowania decyzji przez każdego z uczestników gry jest jednym z najważniejszych założeń teoretycznych tej teorii.

Dr Leszek Sykulski prowadzi także kurs z teorii walki informacyjnej. Walka informacyjna jest pojęciem oznaczającym starcie przeciwstawnych sił w przestrzeni informacyjnej przez różne podmioty rywalizujące ze sobą. Mogą to być zarówno państwa, jak i korporacje ponadnarodowe, a nawet organizacje lokalne czy pojedynczy ludzie. W kontekście geopolityki najczęściej używa się pojęcia wojny informacyjnej, ponieważ to państwo jest współcześnie głównym podmiotem w relacjach międzynarodowych, ale coraz częściej używa się także pojęcia walki informacyjnej w związku z egalitaryzacją konfliktów. Dziś równoprawnymi uczestnikami konfliktów stają się zwykli ludzie zdolni dzięki Internetowi szeroko oddziaływać na świadomość społeczną.

Kolejny e-kurs związany jest z walką informacyjną, która współcześnie nie ogranicza się wyłącznie do działań militarnych. Obejmuje praktycznie każdą dziedzinę życia społecznego, w tym gospodarkę, kulturę czy edukację. Celem tego typu walki jest uzyskanie przewagi informacyjnej poprzez uzyskanie wpływu na percepcję społeczeństwa, jego sferę mentalną, sposób kształtowanie informacji, system przetwarzania i dystrybucji informacji czy wreszcie wpływ na wymiar techniczny związanych z obiegiem informacji: inwigilacja i ewentualny paraliż sieci komputerowych przeciwnika przy jednoczesnym zabezpieczeniu własnej infrastruktury informacyjnej. Aspekt techniczny wojny informacyjnej obejmuje także kinetyczne formy niszczenia systemów informacyjnych potencjalnego przeciwnika.