Czy w Ostrowcu rozwinie się sieć dziennych domów opieki, czy powstanie przychodnia leczenia bólu?

W 2024 roku następują zmiany w ustawodawstwie związanym z funkcjonowaniem ochrony zdrowia. Rozmawiamy o nich z dr Moniką Borek, Pielęgniarką Koordynująca Szpitalnego Oddziału Ratunkowego w Wielospecjalistycznym Szpitalu w Ostrowcu Świętokrzyskim, od dwóch lat także kierownikiem Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego w ostrowieckim szpitalu, wojewódzkim konsultantem w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego, dziekanem Wydziału Nauk o Zdrowiu Akademii Nauk Stosowanych im. J.Gołuchowskiego przewodniczącą Polskiego Towarzystwa Pielegniarskiego – Oddział w Ostrowcu Świętokrzyskim oraz członkiem Polskiego Towarzystwa Pielęgniarstwa Ratunkowego, a także członkiem Okręgowej Rady Świętokrzyskiej Izby Pielęgniarek i Położnych.

-Najbardziej istotna dla mnie jest zmiana ustawy o funkcjonowaniu systemu ratownictwa medycznego. Przyjęta w 2006 roku wymaga wnikliwej nowelizacji – mówi dr Monika Borek. -Na temat zmian w systemie ratownictwa medycznego rozmawiamy w gronie eksperckim i ministerialnym, osobiście w ciągu ostatnich dwóch lat spotkałam się kilkanaście razy z kolejnymi ministrami i wiceministrami zdrowia. Zmiany te dotyczą przede wszystkim zwiększenia zakresu uprawnień i kompetencji pielęgniarek ratunkowych.. Pacjenci odniosą korzyść, bo wszystko zmierza ku temu, aby zwiększyła się zarówno jakość, jak i dostępność do takich usług medycznych.

Od 14 lutego zaczęło obowiązywać znowelizowane rozporządzenie, dotyczące standardów organizacyjnych w leczeniu bólu w środowisku ambulatoryjnym. Celem wprowadzonych modyfikacji jest nie tylko optymalizacja procesów diagnostycznych i terapeutycznych związanych z bólem, lecz także poprawa ogólnej dostępności i jakości świadczonych usług zdrowotnych w tym zakresie.

-Do karty praw pacjenta zostało wprowadzone prawo do leczenia bólu, dlatego kładzie się obecnie duży nacisk na systemowe leczenie przeciwbólowe – podkreśla dr Monika Borek. –Odbywa się ono w poradniach leczenia przewlekłego bólu. Niestety, jedyne takie poradnie w naszym województwie, mające podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia, funkcjonują w Czerwonej Górze, jako placówka publiczna i w Kielcach, jako placówka prywatna. Mimo, iż jesteśmy społeczeństwem starzejącym się, to wciąż pacjenci nie mają gdzie leczyć bólu przewlekłego np. bólów neuropatycznych, wynikających z przebiegu cukrzycy, chorób zwyrodnieniowych czy neuralgii półpaścowej. Leczenie takie jest niejako przerzucane na lekarzy pierwszego kontaktu, a w poważniejszych przypadkach na szpital. Tymczasem ból przewlekły, trwający ponad trzy miesiące, sam w sobie jest chorobą. To dobrze, że dostrzeżono ten problem. Bardzo chciałabym, aby taka poradnia leczenia bólu powstała w naszym mieście.

Wskaźniki demograficzne są niepodważalne. Jesteśmy społeczeństwem starzejącym się. W samym Ostrowcu Świętokrzyskim osoby starsze na terenie miasta stanowią ponad 22 proc. w stosunku do ogólnej liczby mieszkańców. Natomiast w stosunku do liczby mieszkańców w wieku produkcyjnym osoby starsze, często wymagające stałej opieki stanowią już ponad 35 proc. społeczeństwa. W tej kwestii jednym z ważnych działań jest zapowiedź bonu na opiekę dla seniorów, zwanego także „bonem senioralnym”, mającego pomóc niesamodzielnym rodzicom i osobom, które chcą kontynuować pracę zawodową. Bon senioralny ma wynosić połowę minimalnego wynagrodzenia, co oznacza około 2 tys. zł. Świadczenie będzie dostępne dla osób po 45. roku życia, których rodzice wymagają stałej opieki. Takie rozwiązanie stanowi istotną zmianę w podejściu do wsparcia seniorów, koncentrując się na zachowaniu aktywności zawodowej osób opiekujących się niesamodzielnymi rodzicami.

-Opieka nad pacjentem, w tym pacjentem senioralnym, powinna być kompleksowa – mówi dr Monika Borek. –W 2021 wprowadzono zapisy o podstawowej i koordynowanej opiece nad osobami starszymi. Dużą rolę w tych zapisach stanowiła współpraca między lekarzem, przychodnią zdrowia i pielęgniarką środowiskową, a także np. dietetykiem. Opieka taka była skierowana ku pacjentom przewlekle chorym, np. na cukrzycę, choroby układu krążenia, choroby neurologiczne. Lekarze z POZ wraz z pielęgniarkami tworzyli dla pacjenta indywidualny plan opieki medycznej. W Polsce opieka nad osobami starszymi jest jednak głównie stacjonarna, natomiast w krajach zachodnich opiera się właśnie na lekarzach rodzinnych. Forma koordynowanej opieki ma odciążyć leczenie stacjonarne i dać samodzielność w decydowaniu o leczeniu, edukacji, profilaktyce, elementach niezwykle ważnych w opiece nad pacjentem.

Według dr Moniki Borek, w Ostrowcu Świętokrzyskim demografia wymusza wręcz potrzebę rozwoju sieci dziennych domów opieki, jako miejsc, w których przebywają osoby starsze, które nie mogą pozostać samodzielnie w domu i które posiadają szczególne potrzeby. Jest to miejsce nakierowane na zapewnienie bezpieczeństwa, uprzyjemnienie czasu, a także ułatwienie dostępu do niezbędnych zabiegów medycznych.

-W wieku senioralnym wielochorobowość jest naturalnym etapem starzenia się organizmu – mówi dr Monika Borek. –Osoby starsze organizują takie struktury, jak uniwersytet trzeciego wieku, stowarzyszenia seniorów, które je aktywizują, ale wiele osób pozostaje zamkniętych w domach, najczęściej posiadając niepełnosprawności w różnych zakresach, choćby intelektualnych, spowodowanych demencją, czy też ruchowych. Rodziny wielopokoleniowe w dzisiejszych czasach, to praktycznie mit. Wiele osób jest czynne zawodowo i trudno im zapewnić całodzienną opiekę nad chorymi rodzicami. Dzienny dom pobytu dla osób starszych, byłby miejscem, w którym niesprawny senior, który przeważnie sam nie jest w stanie dozować sobie leków i zapewnić samodzielnej opieki, byłby pod stałą opieką. Włączałaby ona również terapeutów, psychologów, pielęgniarki, opiekunów środowiskowych. Sądzę, że powstawanie coraz większej liczby takich placówek w dzisiejszych czasach jest wręcz koniecznością.