Tadeusz Halpert - mąż córki właścicieli Pałacu w Częstocicach. Ostrowczanie poznają jego pamiętnik

W najbliższy piątek, 21 października o godz. 17, w Pałacu Wielopolskich w Częstocicach, odbędzie się spotkanie muzealne, dotyczące publikacji "Pamiętnik. Pierwsze 72 lata mojego życia"  Tadeusza Halperta. Wstęp na spotkanie, zorganizowane przez Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim - Oddział Pałac Wielopolskich w Częstocicach oraz Stowarzyszenie Miłośników Historii Szczekocin i Okolic, jest wolny. Co ciekawe, podczas spotkania możliwy będzie zakup publikacji.

W programie spotkania przewidziano wystąpienie Andrzeja Orlińskiego, reprezentującego Stowarzyszenie Miłośników Historii Szczekocin i Okolic, który będzie mówił o miejscach (Szczekociny, Częstocice, Jeleniec i Vancouver) i ludziach w "Pamiętniku" Tadeusza Halperta. Prelegent przedstawi także genezę oraz okoliczności powstania publikacji. Pierwsza część jego prezentacji poświęcona będzie genealogii Halpertów i ich związkom z arystokracją polską i rosyjską, natomiast druga opowie o dobrach ziemskich i pałacu Halpertów w Szczekocinach w świetle pamiątek i źródeł archiwalnych. Wystąpienie będzie zawierać również refleksje regionalisty, dotyczące rzeczy dziwnych, zaskakujących, komicznych i przemilczanych w "Pamiętniku".

Natomiast Wojciech Mazan, adiunkt w Dziale Sztuki i Rzemiosła Artystycznego Muzeum Historyczno-Archeologicznego w Ostrowcu Świętokrzyskim wystąpi z prelekcją na temat fotografii stereoskopowej na przykładzie zbioru fotografii Tadeusza Halperta, dokumentujących jego podróż do Afryki oraz życie rodzinne Halpertów w szczekocińskiej posiadłości. Będzie to pierwszy publiczny pokaz archiwalnych zdjęć, które niedawno zostały odnalezione.

Kim był żyjący w latach 1886-1963 Tadeusz Halpert, ziemianin i dyplomata? Był mężem Marii Stefanii Wielopolskiej, córki właścicieli Pałacu w Częstocicach, hrabiostwa Zygmunta i Marii (z Laskich) Wielopolskich. Maria Stefania w 1916 roku poślubiła Tadeusza Włodzimierza Halperta, jednego z kolejnych właścicieli dóbr Szczekociny, wnosząc w wianie spieniężone udziały rodziny Wielopolskich w Zakładach Ostrowieckich. Początkowo małżonkowie osiedli się w należącym do Halperta-Skandberga, 550 - hektarowym majątku w Szczekocinach. Po jego sprzedaży w 1925 roku przenieśli się, wraz z trzema synami, do dóbr Jeleniec koło Ostrowca Świętokrzyskiego. W czerwcu 1930 roku Maria Stefania przejęła jeszcze od matki obręb leśny Feliksów, wchodzący w skład dóbr ostrowieckich.  Dobra rodowe, a szczególnie konterfekty przodków były zawsze cenną pamiątką, dowodem znaczenia rodu, a co za tym idzie własnego znaczenia.

Tadeusz Halpert był także sekretarzem ambasady RP w Londynie, bliskim współpracownikiem Ignacego Paderewskiego, kiedy ten do 9 grudnia 1919 roku był premierem i ministrem spraw zagranicznych. W Muzeum Narodowym w Kielcach można zobaczyć medaliony rodowe Halpertów. Do kieleckiego muzeum trafiły w 1945 roku.

W czasie II wojny światowej Tadeusz Halpert został aresztowany w 1943 roku przez Gestapo, oskarżono go  o współpracę z ruchem oporu. Po uwolnieniu pozostawał do końca wojny właścicielem Jeleńca. W okresie realizacji reformy rolnej w 1945 roku Halpert został z kolei prewencyjnie aresztowany przez władze komunistyczne. Po zwolnieniu z więzienia jego rodzina została wysiedlona z majątku Jeleniec. Uciekł z Polski dla własnego bezpieczeństwa. Zdobył fałszywe dokumenty identyfikujące go jako obywatela niemieckiego i został deportowany na Zachód. Po krótkim pobycie w Anglii przeniósł się w 1948 roku do Kanady z żoną i dwoma synami. Zmarł w 1963 roku w wieku 77 lat. Jest pochowany w Vancouver w Kanadzie, gdzie przez wiele lat był profesorem polonistyki i literatury na University of  British Columbia.